Sözcükte Anlam İle İlgili Kavramlar

Sözcüklerin anlam özelliklerine aşağıdaki özellikleri gösterebilir.

Gerçek  Anlam : Bir sözcüğün herkes tarafından bilinen ve söylenildiği zaman akla ilk gelen anlamına  (sözlük anlamı ) denir.

Mecaz Anlam : Bir sözcüğün gerçek anlamından yani akla gelen ilk anlamından tamamen uzaklaşarak kazandığı yeni anlama denir.

Deyim : Bir kelime grubu içerisinde en az bir sözcüğün mecaz anlam kazanarak oluşturduğu ve çeşitli duyguları, durumları ifade eden kalıplaşmış ifadelere deyim denir.

Soyut Anlam : Duyu organlarımız aracılığıyla hissedemediğiz ancak çeşitli şekillerde varlığını hissediğimiz kavramların adlarına denir.

Somut Anlam : Duyu organlarımızdan herhangi bir tanesi ile algılayabildiğimiz varlıkların adlarına somut anlam denir.

Terim Anlamı : Edebiyat, spor, sanat, siyaset vb. alanlarda kullanılan ve o alanla alakalı olan kelimelere terim anlamlı kelimeler denir.

 Dolaylama : Bir varlık ya da bir kavram tek bir sözcükle karşılanabiliyorken o varlık ya da sözcüğü birden fazla kelimeyle anlatmaya denir. (Kıbrıs-Yavru vatan, kömür-kara elmas vb. )

Ad Aktarması : Herhangi bir benzetme amacı gütmeden bir sözü başka bir sözün yerine kullanmaya denir.  Örnek : "Ortaokuldayken Reşat Nuri'yi  okudum." cümlesinde yazar adı söylenerek eserleri anlatılmak istenmiştir.

Eş Anlam : Farklı yazılmalarına rağmen aynı anlamı karşılayan sözcüklere eş anlamlı sözcükler denir. ( okul-mektep, öğrenci-talebe gibi.)

Zıt (Karşıt) Anlam : birbirleri ile tamamen farklı varlık ya da kavramları karşılayan sözcüklere zıt anlamlı kelimeler denir. ( siyah-beyaz, gülmek-ağlamak gibi. )

Eş Seslilik (Sesteşlik) : Yazılışları ve okunuşları aynı olmasına rağmen karşıladıkları manalar farklı olan kelimelere sesteş sözcükler denir.

Genel Anlam : Bir türün içerisinde barındırdığı tüm varlık ya da kavramları karşılayan kelimelere denir. ( Örneğin canlı; insan, hayvan ve bitkilerin tamamını kapsar. )

Özel Anlam :  Bir türün içerisinde yer alan varlık ya da kavramları karşılayan sözlerdeir. (Örneğin siyah, kırmızı, mavi vb. kelimeler renk kavramının özel biçimleridir. )

Yansıma : Doğadaki varlıkların çıkarmış olduğu sesler ve bu seslerden türeyen kelimelere denir. Yansıma sözcükler işitme duyusuyla alakalıdır. ( gümbürtü, patırtı, çatırtı gibi. )

İkileme : Anlama güç kazandırmak için aynı sözcüğün tekrarlanması ya da yakın anlamlı sözcüklerin tekrarlanması ve ya bir anlamlı bir anlamsız sözcüğün bir arada söylenmesi gibi gibi şekillerde kullanılan söz öbekleridir. ( Mesela yavaş yavaş, apar topar, az çok gibi. )

Sözcükte Anlam Püf Noktaları

Sözcükte Anlam İle İlgili Test Soruları