İlber Ortaylı’nın Cumhuriyet’in Doğuşu Kitabında Geçen Alıntılar

 

İlber Ortaylı’nın Cumhuriyet’in Doğuşu Kitabında Geçen Alıntılar

 

İlber Ortaylı’nın Cumhuriyet’in Doğuşu kitabı ile Osmanlı İmparatorluğu’nun son döneminden başlayarak, Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasıyla kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk yıllarına kadar olan dönemi anlatır.

Cumhuriyetin Doğuşu kitabında geçen alıntılar şunlardır:


“Meclis konvansiyonel bir sistemle idareye sahipti ancak her ne kadar "İstanbul'da saltanat ve hilafeti korumak, onların hukuk ve haysiyetini kurtarmak" içinmiş gibi görünse de artık cumhuriyetin ayak sesleri duyuluyordu.”

“Türkiye cumhuriyetini kuran insanların idealini takip etmemiz gerekiyor. Çünkü onlar devrin modası olan demokrasi düşmanlığına değil, kurdukları cumhuriyetin demokrasi niyetli bir devlet olarak devamına çalıştılar.”

"Cumhuriyetin en büyük başarılarından biri eğitim konusudur. Başlangıçta ortada çok kötü manzara vardı. Gerçi eğitimin bugünü ile ilgili olarak da iyi şeyler düşünmüyorum. Eğitimin en kötü olduğu sistemler, tamamıyla vatandaş ve toplumun keyfine bırakıldığı sistemlerdir."

“26-30 Ağustos 1922 zaferinden sonra 1922 Eylül’ündeki Mudanya Mütarekesi ve ardından kasımda padişahın Britanya’ya iltica ederek “saltanatın meclis tarafından lağvı” üzerine cumhuriyetin ilanı kaçınılmaz oldu.”

“1938'de aramızdan ayrılan kurucu liderimiz Mustafa Kemal Paşa'nın bize bıraktığı Türkiye'ye bugün için baktığımızda, uyanmamız gereken bir takım şeyler olduğu ortadadır.”

“Cumhuriyetin en büyük başarılarından biri eğitim konusudur.”


“Asıl önemlisi Türkiye; cumhuriyetin ilk otuz yılını sağlık, eğitim gibi hayati problemlerini çözmekle geçirmiş, üstelik aynı zamanda İkinci Dünya Savaşı'nın sıkıntılarıyla boğuşmak zorunda kalmıştır.”

“Türk Vatandaşlığı Ağır ve Mesuliyetli Bir Unvandır Türk vatandaşlığı cumhuriyetin kurulması ile birlikte mücessem olmuş bir kavramdır. Son yıllarda parayla vatandaşlık verilenler var. Böyle uygulamalara karşıyız. Türk vatandaşlığı, çile çekmiş, ortak tarih yaşamış bir milletin vatandaşlığıdır. Bunun arkasında Balkan göçleri vardır. Girit göçleri vardır. Rusya baskısından kaynaklı Kafkasya ve Kırım'dan göçler vardır. Harpler vardır. Vatan savunmaları vardır. Vatandaşlık alabilmek için önce bu vatana fikren ve ruhen katılmak gerekir.”

“Cumhuriyetin en başarılı dönemi bize göre ilk on beş yılıdır.”

“Bugün, bir asır sonra Büyük Millet Meclisinin bu ruhi yapısını özlüyoruz. Bizce özlemin hep devam etmesi lazım. Bir devletin ve sistemin kuruluşundaki ruh yaşadığı, kutsandığı derecede istikbale emin adımlarla yürünür.”

“Cumhuriyetin ilk yıllarında ilerleme varken son yıllarda gerileme olduğu söylenebilir.”


“Biz, paraları az olsa da onurlu babaların çocuklarıyız. Gösterdikleri yollarla bize iyi kapılar açtılar. Açtıkları yoldan gidemiyorsak bu kendi kabahatimizdir. Türkiye Cumhuriyeti'ni kuran insanların idealini takip etmemiz gerekiyor. Çünkü onlar devrin modası olan demokrasi düşmanlığına değil, kurdukları cumhuriyetin demokrasi niyetli bir devlet olarak devamına çalıştılar. İki harbin arasında birtakım sakat ittifaklara girerek boş işler, hayaller ve savaşlara katılmaktan ziyade sulh istediler. Ülkeyi harbin dışında tuttular. Bunun bize getirdiği kazanç ortadadır. Hepsini şükranla anıyoruz ve anmalıyız.”

“Türk Cumhuriyeti'nin oluşumunun, genel okuyucu kitlesine hitap edecek şekilde çok derine girmeden anlatıldığı bir eser. Cumhuriyet için gerekli görülen noktaları ve Atatürk 'ün, var olan elverişsiz ortamda, gösterdiği dehasıyla Türkiye Cumhuriyeti'ne nasıl yön verdiği genel hatlarıyla anlatılıyor. Yanlış bilinen bazı bilgileri düzeltiyor. Ayrıca tarih okumanın yöntemi konusunda da fikir veriyor.”

“Türkiye cumhuriyetini kuran insanların idealini takip etmemiz gerekiyor. Çünkü onlar devrin modası olan demokrasi düşmanlığına değil, kurdukları cumhuriyetin demokrasi niyetli bir devlet olarak devamına çalıştılar.”

“Türkiye Cumhuriyeti'ni kuran insanlar basit maceracılar, küskünler veya kendine yer arayanlar değildir. Her birinin imparatorlukta komutan olarak, münevver olarak seçkin bir yeri zaten vardı. Türkiye Cumhuriyeti'ni kuran insanların idealini takip etmemiz gerekiyor. Çünkü onlar devrin modası olan demokrasi düşmanlığına değil, kurdukları cumhuriyetin demokrasi niyetli bir devlet olarak devamına çalıştılar. Hepsini şükranla anıyoruz ve anmalıyız.”

“Cumhuriyetin en başarılı dönemi bize göre ilk on beş yıldır. Neden? Çünkü restorasyon dönemidir. Cumhuriyetin asıl başarısı sağlık sisteminde gelişmelerdir. Eğitimdeki önemli gelişmelerdir. Cumhuriyet tarihinin en başarısız dönemi ne zamandır derseniz; bence onu şimdi yaşıyoruz.”

“Biz Atatürk'ü liderimiz olarak seviyoruz, anlıyoruz. Ve zaman geçtikçe tarihi rolünü, kültürel değişimindeki liderlik rolünü, önem ve kıymetini daha iyi anlıyoruz.”

“Türkiye; cumhuriyetin ilk otuz yılını sağlık, eğitim gibi hayati problemlerini çözmekle geçirmiş, üstelik aynı zamanda İkinci Dünya Savaşı'nın sıkıntılarıyla boğuşmak zorunda kalmıştır.”

0 Comments:

Yorum Gönder

Deneme