LGS-Sözel Mantık etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
LGS-Sözel Mantık etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

LGS - Sözel Mantık Soruları İle İlgili Temel Kavramlar-2

3. Yargının Sayısı Bakımından Önermeler :

A. Basit Önerme  : Tek yargılı önermelere denir .
- Yazarın son kitabı yarın çıkacak . ( Bu önerme nitelik bakımından olumlu , nicelik bakımından tekil , yargı sayısı bakımından basit önermedir . )
B. Birleşik Önerme : Çok yargılı önermelerdir . Birleşik önermelerde en az iki yargı bulunmaktadır . Bu önermelerde bazen yargılardan biri gerçekleşirse diğeri gerçekleşir . Ya da biri gerçekleşmezse diğeri de gerçekleşmez .

- Ders çalışırsa dışarı çıkabilir . (dışarı çıkma işi ve ders çalışma işi olmak üzere iki yargı vardır . )

Bazı önermeler de birden çok özne ya da yüklemden oluşur . Tek bir cümledir ama birden çok önerme çıkarabiliriz . Mesela " Okula Ahmet ve Mehmet gelmedi " cümlesinden " Okula Ahmet gelmedi " ve "Okula Mehmet gelmedi" önermelerini çıkarabiliriz . Bağlaçlarla kurulu önermelerde dikkat edilmesi gereken noktalar şunlardır :


- "Ve" bağlacı her iki önermenin de doğru olduğunu gösterir .
Örnek : Annem ve babam çok gençtir . ( hem annemin hem de babamın genç olduğu anlamı vardır . )
Not : "ne....ne" ve "hem....hem" bağlaçları da "ve" bağlacı ile aynı görevdedir .

- "Veya" bağlacı önermelerden en az birinin doğru olduğunu gösterir .
Örnek : Yoldan geçen taksi veya otobüstü .

- Bazı önermelerde tek yargı varmış gibi durmasına rağmen örtülü olarak birden çok yargı olduğu çıkarılabilir . Bu tür önermelere birleşikliği gizli olan önermeler denir .
Örnek :
- Bugün sadece Ahmet geldi . ( Bu önermeden "Ahmet geldi." "Diğerleri gelmedi" yargıları çıkarılabilir .)
- Macera romanları hariç her türlü kitabı okurum . ( Bu önermeden "her türlü kitabı okurum" , "macera kitaplarını okumam" yargıları çıkarılır .
- Ayşe , Hatice'den daha uzundur . ( Bu önermeden "Hatice uzundur." , "Ayşe daha uzundur" yargıları çıkarılabilir .

- Okullar beş gündür tatil . ( Bu önermeden "okullar tatil", "okullar beş gün önce açıktı" yargıları çıkarılabilir .

LGS - Sözel Mantık Soruları İle İlgili Temel Kavramlar-1

Sözel Mantık Soruları İle İlgili Temel Kavramlar

Önemli Uyarı : ALES, LGS vb. sınavlarda aşağıda anlatılan konuların ezbere bilinmesi önemli değildir . Önemli olan sorularda bu bilgilerden hareketle çıkarımlarda bulunabilmektir . Bu yüzden anlatılan kavramları ezberlemeye çalışmayın , anlamaya gayret edin .
Önerme: Doğru ya da yanlış olduğu kesin olarak ispatlanabilen yargılara denir . Ortaokul Türkçe dersinde nesnel yargı adı ile öğrendiğimiz cümleler önermelere örnek olarak verilebilir .

- Türkiye'nin hem Asya hem de Avrupa Kıtası'nda toprağı bulunmaktadır .
- ‎ İstanbul Türkiye'nin en kalabalık nüfuslu şehridir .

Not : Önermeler doğru ya da yanlış olabilir . " Sivas Karadeniz Bölgesi'ndedir." önermesi yanlış bir önermedir . Doğruluğu ya da yanlışlığı ispatlanamayan cümleler önerme değildir . " Kırmızı en güzel renktir, bir bardak su verir misin ?" gibi cümlelerin doğruluğu ya da yanlışlığı ispat edilemediği İçin bu tür cümleler önerme değildir .


1. Nitelik bakımından önermeler :
Nitelik bakımından önermeler olumlu ve olumsuz olmak üzere ikiye ayrılır. Bir önerme gerçekleşmişse olumlu önerme , gerçekleşmemişse olumsuz önerme olarak adlandırılır . " otobüs tam zamanında geldi" cümlesi olumlu önerme " otobüs saatinde gelmedi" cümlesi ise olumsuz önermedir. Şunu unutmamak gerekir ki önermenin olumlu olması gerçekleşmesi ile ilgilidir . Yani sonucun iyi ya da kötü olması önermenin olumlu ya da olumsuz olmasını etkilemez . Adam dün gece öldü önermesi olumlu bir önermedir . Çünkü yargı gerçekleşmiştir .

2. Nicelik bakımından önermeler :

A. Tümel önerme : Bir önermedeki özne o grubun tamamını içine alıyorsa tümel önerme olur . Tümü , hepsi , tamamı gibi kelimeler tümel önerme oluşturur .

Örnek: Olay yerindekilerin hepsi çocuktu.

B. Tikel Önermeler : Grubun bir kısmını içine alan önermelerdir . Bazısı , bir kısmı , birkaçı gibi ifadelerle yapılır .

Örnek: Bazı insanlar çalışmayı sevmez .

C. Tekil önerme : Öznenin tek olduğu önermelerdir. Sadece, yalnızca , bir tek vb. ifadelerle yapılır .


Örnek : Bu yemeklerden yalnızca Ahmet yiyebilecek .