Gençliğe Hitabe'nin Cümlenin Ögelerine Ayrılması
Bu yazımızda "Gençliğe
Hitabe"dekicümleri ögelerine ayıracağız . Yanlışlık ya da eksiklik
olduğunu düşündüğünüz cümleler için yorum yazarak görüşlerinizi bizlerle
paylaşabilirsiniz . Şimdi cümleleri ögelerine ayırmaya geçebiliriz :
1. Ey Türk Gençliği!
Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyetini , ilelebet ,
muhafaza ve müdafaa etmektir .
- Ey Türk Gençliği : Cümle dışı
unsur
- Muhafaza ve müdafaa etmektir :
Yüklem
- Birinci vazifen : Özne
- Türk istiklalini ve Türk
cumhuriyetini : Belirtili Nesne
-İlelebet : Zarf Tümleci
2. Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur.
- Budur : Yüklem
- Mevcudiyetinin istikbalinin
yegane temeli : Özne
3. Bu temel, senin, en kıymetli hazinendir.
- Senin en kıymetli hazinendir :
Yüklem
- Bu temel : Özne
4. İstikbalde dahi, seni bu hazineden mahrum etmek isteyecek, dahilî ve
haricî bedhahların olacaktır.
- olacaktır : Yüklem
- seni bu hazineden mahrum etmek
isteyecek, dahilî ve haricî bedhahların : Özne
- İstikbalde dahi : cümle dışı
unsur
5. Bir gün, İstiklâl ve Cumhuriyeti müdafaa mecburiyetine düşersen,
vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın vaziyetin imkân ve şerâitini
düşünmeyeceksin!
- düşünmeyeceksin : Yüklem
- içinde bulunacağın vaziyetin
imkân ve şerâitini : Belirtili nesne
- Bir gün, İstiklâl ve Cumhuriyeti
müdafaa mecburiyetine düşersen : Zarf tümleci
- Vazifete atılmak için : zarf
tümleci
6. Bu imkân ve şerâit, çok nâmüsait bir mahiyette tezahür edebilir.
- tezahür edebilir : Yüklem
- bu imkan ve şerait : Özne
- çok namüsait bir mahiyette :
dolaylı tümleç
7. İstiklâl ve Cumhuriyetine kastedecek düşmanlar, bütün dünyada emsali
görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler.
- olabilirler : yüklem
- İstiklâl ve Cumhuriyetine
kastedecek düşmanlar : yüklem
- bütün dünyada emsali görülmemiş
bir galibiyetin mümessili : belirtisiz nesne
8. Cebren ve hile ile aziz vatanın, bütün kaleleri zaptedilmiş, bütün
tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi
bilfiil işgal edilmiş olabilir.
-olabilir : yüklem
- aziz vatanın, bütün kaleleri
zaptedilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve
memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş : özne
- cebren ve hile : zarf tümleci (
edat tümleci )
9. Memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve
hattâ hıyanet içinde bulunabilirler.
- iktidara sahip olanlar : özne
- bulunabilirler : yüklem
- memleketin dahilinde
- gaflet ve dalâlet ve hattâ
hıyanet içinde : zarf tümleci
10. Hattâ bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini, müstevlilerin
siyasi emelleriyle tevhit edebilirler.
- hatta : cümle dışı unsur
-tevhid edebilirler :yüklem
- bu iktidar sahipleri : özne
- şahsi menfaatlerini : belirtili
nesne
- müstevlilerin siyasi emelleriyle
: zarf tümleci ( edat tümleci )
11. Millet, fakr ü zaruret içinde harap ve bîtap düşmüş olabilir.
- olabilir : yüklem
- millet: özne
- fakr ü zaruret içinde harap ve
bitap düşmüş : belirtisiz nesne
12. Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!
- mevcuttur : yüklem
-muhtaç olduğun kudret : özne
-damarlarındaki asil kanda :
dolaylı tümleç
