"Ki" Ekinin ve Bağlacının Yazımı İle İlgili Kurallar
Yazımı en çok karıştırılan eklerden
biri "ki" eki ile "ki" bağlacıdır . Türkçede "ki"
hem ek olarak hem de bağlaç olarak kullanılmaktadır . Ek olan "-ki"
birleşik yazılırken bağlaç olan "ki" ayrı yazılır .
"-ki" Ekinin Yazımı
"-ki" eki eklendiği
kelimeye "ait olma, bağlı olma, ilgisi olma" anlamları verir . Bu
yüzden ek olan "-ki" kelimeye birleşik yazılır . Birleşik yazılıp
yazılmadığını anlamak için kolay bir yöntem olan "-ler" eki getirmeyi
de uygulayabiliriz . Bu yöntemde "-ki" eki bulunan kelimeye
"-ler" getirir ve kelimeyi okuruz . Kelime anlamlı olursa
"-ki" ektir ve birleşik yazılır . Kelime anlamsız olursa
"ki" bağlaçtır ve ayrı yazılır .
Örnekler : Aşağıdaki
cümlelerde altı çizili kelimelere "-ler" eki getirdiğimizde anlamlı
olduğu için "ki" ek görevindedir ve birleşik yazılmıştır .
- Evdeki hesap çarşıya uymaz . (
evdekiler kelimesi anlamlı oluyor .)
- Dün karşıdaki dükkana hırsızlar
girmiş . ( karşıdakiler kelimesi anlamlı oluyor . )
- Bir anda duvardaki saksı
gürültüyle yere düştü . ( duvardakiler kelimesi oluyor .)
- Bendeki hoş görü hiç kimsede yok
, dedi . ( bendekiler kelimesi oluyor .)
Not : Bu yöntem uygulanırken "ki" eki alan
kelimeye "-ler" eki getirilir ve yalnızca kelime okunup anlamlı olup
olmadığına bakılır . Yani "-ler" eki kelimeye getirilip cümlenin
tamamı okunursa hata yapılır . Kısacası "ki" ekine "-ler"
getirip sadece o kelimeyi okumalıyız .
"Ki" Bağlacı
Yukarıdaki açıklamada da
söylediğimiz gibi "ki" bağlacı ayrı yazılır . "-ler" eki
getirdiğimizde anlamsız olursa "ki" bağlaç demektir .
Örnekler : Aşağıdaki
cümlelerde altı çizli kelimelerdeki "ki" bağlaçtır .
- Anladım ki kimse senin kadar
vefalı değil . ( anladımkiler kelimesi anlamlı olmuyor . )
- Duydum ki arkamdan kötü şeyler
söylemişsin . ( duydumkiler kelimesi anlamlı olmuyor . )
- Gördüm ki hiçbir şey eskisi gibi
değil . ( gördümkiler kelimesi anlamlı olmuyor . )