Yazım Kuralları etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Yazım Kuralları etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

"Ki" Ekinin ve Bağlacının Yazımı İle İlgili Kurallar


"Ki" Ekinin ve Bağlacının Yazımı İle İlgili Kurallar

Yazımı en çok karıştırılan eklerden biri "ki" eki ile "ki" bağlacıdır . Türkçede "ki" hem ek olarak hem de bağlaç olarak kullanılmaktadır . Ek olan "-ki" birleşik yazılırken bağlaç olan "ki" ayrı yazılır .

"-ki" Ekinin Yazımı
"-ki" eki eklendiği kelimeye "ait olma, bağlı olma, ilgisi olma" anlamları verir . Bu yüzden ek olan "-ki" kelimeye birleşik yazılır . Birleşik yazılıp yazılmadığını anlamak için kolay bir yöntem olan "-ler" eki getirmeyi de uygulayabiliriz . Bu yöntemde "-ki" eki bulunan kelimeye "-ler" getirir ve kelimeyi okuruz . Kelime anlamlı olursa "-ki" ektir ve birleşik yazılır . Kelime anlamsız olursa "ki" bağlaçtır ve ayrı yazılır .
Örnekler : Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelere "-ler" eki getirdiğimizde anlamlı olduğu için "ki" ek görevindedir ve birleşik yazılmıştır .


- Evdeki hesap çarşıya uymaz . ( evdekiler kelimesi anlamlı oluyor .)
- Dün karşıdaki dükkana hırsızlar girmiş . ( karşıdakiler kelimesi anlamlı oluyor . )
- Bir anda duvardaki saksı gürültüyle yere düştü . ( duvardakiler kelimesi oluyor .)
- Bendeki hoş görü hiç kimsede yok , dedi . ( bendekiler kelimesi oluyor .)
Not : Bu yöntem uygulanırken "ki" eki alan kelimeye "-ler" eki getirilir ve yalnızca kelime okunup anlamlı olup olmadığına bakılır . Yani "-ler" eki kelimeye getirilip cümlenin tamamı okunursa hata yapılır . Kısacası "ki" ekine "-ler" getirip sadece o kelimeyi okumalıyız .

"Ki" Bağlacı

Yukarıdaki açıklamada da söylediğimiz gibi "ki" bağlacı ayrı yazılır . "-ler" eki getirdiğimizde anlamsız olursa "ki" bağlaç demektir .
Örnekler : Aşağıdaki cümlelerde altı çizli kelimelerdeki "ki" bağlaçtır .
- Anladım ki kimse senin kadar vefalı değil . ( anladımkiler kelimesi anlamlı olmuyor . )
- Duydum ki arkamdan kötü şeyler söylemişsin . ( duydumkiler kelimesi anlamlı olmuyor . )
- Gördüm ki hiçbir şey eskisi gibi değil . ( gördümkiler kelimesi anlamlı olmuyor . )




Coğrafi Terimlerin Yazımı İle İlgili Kurallar

Coğrafi Terimlerin Yazımı

Coğrafi terimlerin yazımı ile ilgili kurallar şu şekildedir :

- " Güney , dünya , ay vb. " kelimeler terim anlamı ile kullanılıyorsa yani astronomi ya da coğrafya gibi bir bilim dalına ait olarak kullanılıyorsa büyük harfle başlar . Eğer bu kelimeler mecaz anlamda ya da günlük hayatta bir durumu ifade eden kavramlar olarak kullanılıyorsa küçük harfle başlar .

Örnekler :
1. Güneş Sistemi çerisinde yer alan gezegenlerden bir tanesi de Dünya'dır . ( Terim anlamlı olduğu için büyük harfle başlamıştır . )
1.  Bugün yoğun bir gün olacak , dünyalar kadar iş beni bekliyor .

2. Bir gök cisminin gezegen olması için uydusu olması gerekir , bizim gezegenimizin uydusu da Ay'dır . ( Ay bu cümlede terim anlamı ile kullanıldığı için büyük harfle başlamıştır . )
2. Akşamları ay ışığında yürümeyi çok severim .  ( Günlük hayatla ilgili bir kullanım olduğu için bu cümlede ay küçük harfle başlamıştır . )

3. Dünya'mız ile Güneş arasındaki uzaklık 149,5 milyon kilometredir . ( Terim anlamlı olarak kullanıldığı için büyük harfle başlamıştır . )
3. Evimiz kuzey cepheli olduğu için içeriye hiç güneş girmiyor . ( Terim anlamında kullanılmadığı için sıcaklık anlamına gelen güneş bu cümlede küçük harfle başlamıştır . )

Not : " Güneş , ay , dünya " kelimeleri terim anlamlı olduğunda özel isim değeri taşır ve büyük harfle başlar . Böyle bir durumda bu kelimelere gelen çekim ekleri kesme işareti ile ayrılır .

Örnekler :
- Yaklaşık 4,5 milyar yaşında olan Dünya'nın dönme hızı giderek yavaşlamaktadır .
- Milyarlarca gökı cismi Güneş'in etrafında dolaşmaktadır .

- Ay'ın atmosferi neredeyse yok denecek kadar azdır .

Tarihlerin Yazımı İle İlgili Kurallar

Tarihlerin Yazımı İle İlgili Kurallar

Tarihlerin yazımında dikkat edilmesi gereken kurallar şunlardır :
1. Kesin bir tarihi belirten gün ve ay adları büyük harfle başlar .
Örnekler :
- 29 Ekim milletimiz için son derece önemli tarihlerden biridir .
- 30 Ağustos'ta tüm yurtta bayram çoşkusu yaşanmaktadır .
- 21 Temmuz evlilik yıldönümümüzdür ve hiçbir zaman unutmam .
- 1897 yılı Nisan ayında meydana geldi.

2. Tarihlerin yazımında gün/ay/yıl sıralaması takip edilir . Bunu karıştıranlar için şöyle bir akılda kalıcı yöntem söyleyebiliriz . Tarihler yazılırken zaman dilimi olarak kısa olandan uzun olana doğru bir sıralama takip edilir . Yani gün/ay/yıl :-)
Örnekler :
- 21/10/1985
- 09/02/1986

3. Tarihler yazılırken aşağıdaki biçimlerden herhangi biri tercih edilebilir . Vermiş olduğumuz aynı tarihin üç yazım biçimi de doğrudur .

Örnekler :
- 22.08.2017
- 22 Ağustos 2017
- 22/08/2017

4. Ay adı yazı ile belirtildiği zaman gün , ay ve yıl arasında herhangi bir noktalama işareti kullanılmaz .

Örnek :
- 10 Eylül 1989 ( Doğru )
10. Eylül. 1989 ( Yanlış )

5. Gün ve ay adlarının yanında sayı yoksa yani kesin bir tarih bildirmiyorsa küçük harfle başlayarak yazılır .

Örnek :
- Haftaya Salı sizin yanınıza geliyorum . ( Yanlış )
- Haftaya salı sizin yanınıza geliyorum .  ( Doğru )

6. Tarih bildiren sayılardan sonra ek gelirse bu ek kesme işareti ile ayrılır .

Örnekler :
- 23  Nisan 1923'te meclis açıldı .
- Okulumuz 18.09.2017'de yeniden eğitim öğretime başlayacak .


Sayıların Yazılışı İle İlgili Kurallar

Sayıların Yazılışı İle İlgili Kurallar

Sayıların yazılışı ile ilgili kurallar ve örnekleri şu şekildedir :

1. Sayılar rakamlar kullanılarak yazılabildiği gibi yazı ile de yazılabilir .
( yüz adım sonra , sıradaki beşinci çocuk, iki yüz elli soru , beş adımda bir vb. )

- İstatistik , para , saat , ölçü vb. veriler ile ilgili işlemlerde rakam kullanılır .
( 20.55'te , 2.350 lira , 35 kg, 20 metre tahta vb. )

2. Dört ve daha üzeri basamaktan oluşan sayılar yazılırken " milyon , bin , milyar " gibi sözler harflerle yazılabilir .
( Yaklaşık 2 milyon 300 bin kişi, 7 milyar 500 bin dolar vb. )

3. Çek, senet vb. parasal işlemlerde geçen sayılar ayrılmadan birleşik yazılır .
( 525,50 TL "BeşyüzyirmibeşTL,ellikr. )

4. Yüzde işareti ve binde işaretinin yazımı esnasında işaret ile sayı arasında boşluk bırakılmaz .
( %30, ‰55 vb. )

5.İsimleri sayılardan meydana gelen kağıt ( iskambil ) oyunları birleşik yazılır .
( ellibir, altmışaltı  vb. )

6. Dört ya da daha fazla rakamdan oluşan sayılar yazılırken en sondan başlanarak her üç rakamda bir virgül kullanılarak sayı ayrılır .
( 8,542 ; 15,364 ; 156,244 ; 2,534,731 vb. )

7. Kesirli sayılar yazılırken virgülle ayrılır .
( 25,5 ; 44,63 vb. )

8. Sıra sayılar yazıyla da rakamla da yazılabilir . Rakamla yazıldığında "-ıncı , -inci " eki ile birlikte nokta işareti kullanılmaz .
(sekizinci , 8. Vb. )

9. Üleştirme sayıları yalnızca yazı ile yazılır . Kesinlikle rakam kullanılmaz .
( 5'er değil beşer , 7'şer değil yedişer vb. )


10.  Bir mecburiyet olmadığı sürece cümleler rakamla başlamaz . 

Sayıların Yazılışı İle İlgili Test Soruları

Gün ve Ay Adlarının Yazımı İle İlgili Konu Anlatımı

Gün ve Ay Adlarının Yazımı İle İlgili Konu Anlatımı

- Gün ve ay adları cümle içerisinde geçiyorsa ve yanında herhangi bir tarih bildiren sayı yoksa küçük harfle başlar .
Örnekler :
- Gelecek pazar arkadaşlarımla birlikte Paşafabrikası mesire alanına gitmeyi düşünüyoruz .
- Beklediğimiz kargo cumartesi günü gelecekmiş .
- Ülkemizde okullar haziran ayında kapanmaktadır .
- Asker uğurlamasını çarşamba günü yapmayı düşünüyoruz .
- Bu yıl temmuz ayı çok kurak geçti .
Yukarıdaki cümlelerde geçen gün bildiren kelimeler bir tarihe bağlı olarak söylenmediği için küçük harfle başlamıştır .

- Gün ve ay bildiren kelimeler bir tarihe bağlanmışsa yani yanında sayı varsa bu durumda büyük harfle başlar .
Örnekler :
- 29 Mayıs Pazartesi günü arkadaşlarımla Paşafabrikası mesire alanına gitmeyi düşünüyoruz .
- Beklediğimiz kargonun 12 Mayıs Cumartesi günü geleceğini söylediler .
- Okulla 14 Haziran'da kapanacakmış .
- Atatürk 29 Ekim 1923'te Cumhuriyet'i ilan etti .
- 15 Temmuz ülkemiz için önemli dönüm noktalarından birisi olmuştur .

Etkinlik : Aşağıdaki cümlelerde gün ve ay adlarının yazımı doğru olanların yanına " D " yanlış olanların yanına " Y " yazınız . ( Site üzerinden okuyan arkadaşlarda " Doğru " ya da " Yanlış " desin  J )
(Cevaplar etkinliğin altında verilecektir . )
1. Sınavımız 20 aralıkta yapılacak . ( )
2. Doğum günüm 20 Mayıs'ta kutlanacak .
3. Gelecek hafta Pazar günü tatile çıkıyoruz . ( )
4. Meclisimiz 23 nisan'da açıldı .
5. İşlerimiz uzadığı için yola Pazar günü çıkacağız .
6. Dünya üzerinde 23 Eylül'de gece gündüz süresi eşit olur .

Cevaplar : 1.Y 2.D 3.Y 4.Y 5.Y 6.D

İkilemelerin Yazımı İle İlgili Kurallar

İkilemelerin Yazımı İle İlgili Kurallar

İkilemelerin yazımı ile ilgili kurallara geçmeden önce kısaca ikilemenin ne olduğundan kısaca bahsedelim :
Anlamı güçlendirmek maksadıyla aynı kelimenin , yakın anlamlı iki kelimenin , zıt anlamlı kelimelerin , her ikisi de anlamsız kelimelerin vb. tekrar edilmesiyle oluşan sözcük gruplarına ikilemeler adı verilir .
Örnek : Uzun uzun , eş dost , er geç , abuk subuk , eski püskü vb.
İkilemelerin yazımı ile ilgili kurallar şunlardır :

- İkilemeyi oluşturan kelimeler daima ayrı yazılır ve ikilemeyi oluşturan kelimeler arasına herhangi bir noktalama işareti konulmaz .
Örnekler :
- Bu anlamsız mücadele er geç bitecek .
- O kadar uğraştın ama doğru dürüst bir iş yapmayı beceremedin .
- Bayramda tüm eş dost ziyaretimize gelir .
- Yıllardır ev bark sahibi olabilmek için didindi durdu .
- Uzaktan bakınca boy pos yerinde gözüküyordu .
- Defterine eğri büğrü çizgiler karalamıştı .
- Verdiğim ödevi yarım yamalak yapıp getirmişti .
- Pikniğimizi şırıl şırıl akan derenin yanında yaptık .
- Eften püften meselelerle başımızı ağrıtmayın .

Not : Bazı ikilemeler bir varlığın adı haline geldiği için isimleşmiş olurlar ve bu durumda birleşik yazılırlar .
Örnekler :
- Cırcır böceğinin sesini dinliyordum .
- Yeni çıkan civcivleri uzunca bir süre sevdim .
- El örgüsü kazak için çıtçıt almaya gittim .
Not : İkileme türündeki bazı kelimeler zamanla adlaştığı için birleşik yazılmaktadır .
Örnekler :
- Pazardan biraz öteberi almaya gitti . ( yiyecek , içecek vb. )
- Konuları daha anlaması için birebir anlattım .

Yön İsimlerinin Yazımı İle İlgili Kurallar

Yön İsimlerinin Yazımı İle İlgili Kurallar

Yön isimlerinin yazımı ile ilgili kurallar şu şekildedir :

- Yer - yön bildiren doğu , batı , kuzey , güney , orta , kuzeydoğu , kuzeybatı , güneydoğu , güneybatı gibi kelimeler özel isimlerden önce kullanıldıklarında büyük harfle başlar , yalnız kullanıldıklarında ya da yer adından sonra kullanıldıklarında ise küçük harfle başlar .

- Annem ve babam yaz tatilinde Güney Amerika'yı görmek istiyor .
- Hayatım boyunca Amerika'nın güneyindeki ülkeleri merak etmişimdir .

- Türk milleti bu topraklara Orta Asya'dan gelerek yerleşmiş .
- Atalarımızın yurdu Asya'nın ortasındaki bozkırlardır .

- Bu yıl Kuzey Avrupa şiddetli kar yağışının etkisi altında kaldı .
- Bu yıl Avrupa'nın kuzeyinde şiddetli yağışları etkili oldu .

- Gelecek yıl Batı Afrika'da salgın hastalıkların artmasından endişe ediliyor .
- Gelecek yıl Afrika'nın batısında salgın hastalıkların artmasından endişe ediliyor .

Not : Yer-yön bildiren kelimeler bir medeniyeti kastedecek şekilde kullanılıyorsa ya da bir insan topluluğunun yerini tutuyorsa büyük harfle başlar .

-  Terör konusunda Batı iki yüzlü bir tavır ortaya koymakta . ( " Batı " sözcüğü Avrupa medeniyeti anlamında kullanılmıştır . )
- Geçen yıl Doğu sürekli kötü haberler duymak zorunda kaldı . ( " Doğu " sözcüğü bu bölgede yaşayan halkların yerine kullanılmıştır . )

- Osmanlı Devleti son dönemlerinde Batı'nın tesiri altında kalmıştır . ( " Batı " sözcüğü Avrupa medeniyeti anlamında kullanılmıştır . ) 

Noktalı Virgül ve İki Noktanın Farkı

Noktalı Virgül İle İki Noktanın Farkı

Noktalı virgül ile iki nokta karıştırılmamalıdır . Noktalı virgül , açıklama yapmak için kullanılmaz . Bu sebeple noktalı virgülden sonraki sözcük  özel isim değilse  büyük harfle başlamaz .

a) Noktalı Virgül :

- Bağımsız sıralı cümleler arasında kullanılır . Örnek: '' Etraf  zifiri karanlığa bürünmüştü; şehirde   in cin  top oynuyordu '' .
- Cümlede birden çok virgül varsa noktalı virgül özneden sonra kullanılır . Örnek:  Yaşar Kemal ; dili çok iyi kullanan,  okuyucusuna yeni bilgiler veren , başarılı, zeki ve çalışkan bir yazardır .
- Ögeleri arasında  virgül olan sıralı cümleler arasında kullanılmaktadır . Örneğin : '' Mutluluktan , heyecandan içim içime sığmıyor ; haykırmak, kahkahalar atmak , gülmek istiyordum . Ya da diğer bir örnek:  '' At ölür, meydan kalır; yiğit ölür, şan kalır ''.
- Bir cümledeki öbekleri birbirinden ayırmak amacı ile  kullanılır. Örnek: '' Erkek çocuklara Mustafa, Kemal, Şuayip , Vahdet,  Ömer ;  kız çocuklara Hatice , Merve , Hüsne'' adları verilir.

b) İki Nokta:

- Hikaye ve romanlarda konuşma çizgisinden önce kullanılır .
Örnek:  Yasin Çavuş : Bu şekilde davranma , dedi.  Ateş düştüğü yeri yakar, yalnız kalırsın dedi.
- Bir tümce veya kelimeden sonra yapılacak açıklamalardan önce kullanılır.
Örnek : Kurtuluş Savaşı romancılarımızın adlarını sıralayalım : Halide Edip Adıvar, Turgut Özakman , Yakup Kadri Karaosmanoğlu.''
- Matematikte bölme işareti olarak kullanılır .
Örnek: 10: 5= 2
- Aktarma cümlelerinden önce kullanılır .
Örnek: Mustafa Kemal'in şu sözünü geçemeden edemeyeceğim :'' Yurtta Sulh Dünyada Sulh'' diyerek barışın önemini vurgulamıştır.


" -de / -da " Ekinin Yazımı İle İlgili Kurallar

" -de / -da " Ekinin Yazımı

Türkçede -de, -da ekinin iki görevi bulunmaktadır .

1. Bulunma hal eki olan - de, -da
2. Bağlaç olan -de / -da

Bulunma hal eki olan -de/-da birleşik yazılırken bağlaç olan -de/-da eki ise ayrı yazılır . -de / -da ekinin bağlaç mı yoksa bulunma hal eki mi olduğunu anlamanın çok basit bir yöntemi vardır . -de / -da ekini cümleden çıkardığımızda cümlenin anlamında bozulma olursa birleşik yazarız , cümlenin anlamında herhangi bir bozulma olmazsa ayrı yazarız . Şimdi örnekler üzerinden açıklamaya devam edelim :

- Kapıda siyah bir araba vardı . ( - da eki cümleden çıkarılınca cümlenin anlamı bozulduğu için birleşik yazıldı . )
- Bizim de bazı isteklerimiz olacak . ( -de eki cümleden çıkarıldığında " bizim bazı isteklerimiz olacak ." cümlesi kalıyor ve anlam bozulması olmadığı için ayrı yazıldı . )

- Evlerinde huzur içinde uyuyorlar . ( hal eki )
- Yarışmaya Ahmet de katıldı . ( bağlaç )

- Yeni aldığımız elbiseleri mağazada unutmuş . ( hal eki )
- Yarınki toplantıya sen de bizimle gelir misin ? ( bağlaç )

- Pazarda taze sebze kalmamış . ( hal eki )
- pazardan biraz da meyve alalım . ( bağlaç )

Not : Bağlaç olan "-de/-da" eki her zaman ayrı yazılır ve ayrı yazıldığı zaman sertleşme kuralı uygulanmaz . Kısacası bağlaç olan " -de/-da " eki "-te / -ta " olmaz .

Örnek :

- Hediyelerin arasından kazak ta çıktı . ( yanlış )
- Hediyelerin arasından kazak da çıktı . ( doğru )

- Bugün sınıfta Ahmet te yoktu . ( yanlış )

- Bugün sınıfta Ahmet de yoktu . ( doğru )



Yazım Kuralları Konu Anlatımı

           Yazım kuralları bir dili etkili kullanmak ve en önemlisi de dile saygı duymak için en önemli hususlardan biridir. Yabancı dilleri öğrenenlere dikkat ederseniz tüm kurallarını A'dan Z'ye öğrenirler ve hiçbir hatalı kullanım yapmazlar. İngilizce öğrenen birinin kelimeleri yanlış yazdığına, telaffuzu hatalı yaptığına şahit olmamışsınızdır. Bu yüzden aynı özeni mutlaka kendi dilimize de göstermeliyiz. Türkçemize ait bilmemiz gereken yazım kuralları şunlardır.

1. Simgelerin Yazılışı :

- Elementlere ait simgeler uluslararası kabul görmüş biçimde yazılır.  Hidrojen(H), Sodyum(Na)…
- Elementlerin simgelerine getirilen ekler, simgenin okunuşuna değil elementin adına getirirlir. ( H'ye değil Hidrojene gibi )

2. Birleşik Kelimelerin Yazılışı :

- Yardımcı fiille (-etmek, -olmak vb.) yapılan birleşik fiillerde herhangi bir ses olayı yoksa ayrı yazılır. Ses düşmesi ya da ünsüz türemesi gibi ses olayları varsa birleşik yazılır. ( Telefon etmek, var olmak gibi kelimelerde herhangi bir ses olayı olmadığı için ayrı yazılır. His-s-etmek, zan-n-etmek gibi kelimelerde ses türemesi olduğu için birleşik yazılır. )

- Birleşme esnasında, kelimelerden ikincisi ya da ikisi birden anlam değişikliğine uğramıyorsa bu kelimeler ayrı yazılır. Bu tür birleşik kelimeler hayvan adlarıyla, bitki adlarıyla vb. şekillerde oluşturulabilir. ( Köpek balığı, deve kuşu, uğur böceği, at sineği, kelebek otu, yayla çiçeği, kuş üzümü, kuru fasulye, Arnavut kaldırımı)

- Renk kelimesinin ya da rengin adının olduğu isim tamlaması şeklindeki renk adları ayrı yazılır.( Bal rengi, ateş kırmızısı )

- Renkten önce kullanılan ve rengin tonunu bildren "açık, koyu vb." kelimeler ayrı yazılır. ( Açık mavi, kirli beyaz )

- Doğu, batı, kuzey, güney vb. yön bildiren kelimeler yer adından önce gelirse ayrı yazılır. ( Doğu Anadolu, Kuzey Afrika )

3. Pekiştirmelerin Yazılışı :

Pekiştirmeler birleşik yazılır. Türkçe'de pekiştirmeler genel olarak sözcüğün ilk iki harfi alındıktan sonra m-p-r-s harflerinden uygun olanın getirilmesi ile yapılır. ( kara- kapkara, yeşil-yemyeşil gibi. )

4. Ek Fiillerin Yazılışı :

Ek fiil ekleri olan "-idi, imiş, -ise" istenirse ayrı yazılır, istenirse de birleşik yazılır. İki şekilde de yazılması doğrudur. ( "Geliyormuş" ya da "geliyor imiş" şeklinde de yazılabilir.)

5. "-da, -de" Ekinin Yazılışı

-da, -de eki iki farklı görevde kullanılabilir. Bu ek bulunma hal eki ve bağlaç olarak kullanılabilir. Bağlaç olarak kullanıldığında ayrı yazılması gerekir. Ekin bağlaç mı yoksa hal eki mi olduğunu anlamak için eki cümleden çıkarır ve cümleyi okuruz. Anlam bozuluyorsa bağlaçtır ve birleşik yazılır, anlam bozulmuyorsa bağlaçtır ve ayrı yazılır.
a. Şehirde kış çok sert geçti. ( -de hal eki olduğu için birleşik yazılmıştır. Cümleden çıkarırsak cümlenin anlamı bozulur.
b. Havalar bu sene de çabuk bozuldu. ( -de bağlaç olduğu için ayrı yazıldı. Cümleden çıkarılırsa anlam bozulmaz. )

UYARI : -da eki "ya" kelimesi ile birlikte yazılırsa ayrı olur. ( ya da )
UYARI : Bağlaç olan -de/-da ayrı yazılırsa ünsüz benzeşmesi olsa bile -ta,-te olmaz. ( Kırtasiyeden kitap ta almış şeklinde bir yazım yanlıştır.)

6. İle'nin Yazılışı :

İle'de aynı ek fillerde olduğu gibi ayrı da yazılabilir, birleşik de yazılabilir. ( Okula taksiyle gitmiş  ya da okula taksi ile gitmiş şeklinde de yazılabilir. )

7. Ki'nin Yazılışı :

Bağlaç olan "ki" eki ayrı yazılır. İlgi zamiri ve sıfat yapan "ki" eki ise birleşik yazılır.

a. Gördüm ki beni anlamamışsın ( bağlaç)
b. Dışarıdaki daha güzel ( ilgi zamiri )

8. Mi Ekinin Yazılışı :

- Ünlü uyumu kuralına göre -mı/-mi/-mu/-mü şekilleri olan bu ek daima ayrı yazılır. ( Beklediğimiz misafir geldi mi? )

- Mi soru ekinden sonra gelen ekler bu eke birleştirilir. ( Evimizi beğenmiş midir? )

Not : Mi eki soru eki dışında pekiştirme gibi görevlerde kullanıldığında da ayrı yazılır. ( Sıcak mı sıcak bir yazdı. )

9. Satır Sonuna Sığmayan Sözcüklerin Yazılışı :

Satır sonuna sığmayan sözcükler kısa çizgi ile bölünür ancak satır sonuna sığmayan sözcüklerin yazımı ile ilgili iki önemli özellik vardır. Birincisi, satır sonunda ve alt satırın başında tek harf kalacak şekilde ayırma yapılmaz. İkincisi ise satır sonunda kesme işareti kullanılırsa kısa çizgi kullanılmaz.

10. İkilemelerin Yazılışı :

İkilemeler her zaman ayrı yazılır ve araya herhangi bir noktalama işareti getirilmez. ( yavaş yavaş, koşa koşa, tahta mahta, teke tek, baştan başa…)

11. Büyük Harflerin Kullanıldığı Yerler :

A. Cümleler büyük harfle başlar ( Umut, bitmez bir hazinedir. )
B. Tırnak içerisinde yazılan cümleler büyük harfle başlar ve cümlenin sonuna uygun noktalama işareti konularak tırnak kapatılır. ( Atatürk "Ne mutlu Türk'üm diyene!" demiş. "
C. Şiirde dizeler büyük harfle başlar

Dirahta ger ziyan etse karınca
Günah var mıdır ânı kırınca

Ç. Özel isimler ( kişi adları, hayvanların özel adlarıi şehir adları, gezegen adları vb.) büyük harfle başlar. ( Kazım Karabekir, Sivas, Boncuk, Almanya, Satürn vb. )

D. Kesin bir tarihi bildiren ay ve gün adları büyük harfle başlar.  ( 10 Kasım 2013 Pazar )

E. Tabela ve levhalarda yer alan kelimeler büyük harfle başlar. ( Giriş, Vezne, Durak gibi. )

F. Kitap vb. kaynaklarda ana başlıkların tamamı, alt başlıkların ise her kelimesinin ilk harfi büyük olur.

12. Sayıların Yazılışı :

- Sayılar yazıyla da rakamlarla da yazılabilir. ( "Olayın üzerinden 14 gün geçti"  ya da "Olayın üzerinden on dört gün geçti" gibi. )

- Birden fazla sözcükten oluşan sayıların her kelimesi ayrı yazılır. ( Bin iki yüz elli altı )

- Çek vb. parasal işlemler ile ilgili evraklarda hile olmaması için sayılar birleşik yazılır. ( İkiyüzellibin )

- İskambil oyunlarında adları sayılardan oluşan oyunların adları birleşik yazılır. ( Yirmibir, altmışaltı gibi. )

- Dörtten fazla rakamdan oluşan sayılarda sağdan her üç basamak nokta ile ayrılır. ( 25.854 )

- Kesirli ifadeler virgülle ayrılır. ( 25,8 )

- Sıra bildiren sayılar rakamla ya da yazı ile gösterilebilir. Rakamla gösterildiğinde sonuna bir nokta konularak sıra anlamı verilir ya da sayıya kesme işareti getirilerek uygun ek yazılır. ( 8. ve 8'inci gibi. )

Özel İsimlerin Yazılışı İle İlgili Kurallar

Özel isimlerin yazılışı ile ilgili özellikler şu şekildedir :
Özel isimler cümlede yazılırken büyük harfle başlarlar.

1. Özel isimler yazılırken kişi isim ve soy isimleri büyük harfle başlar.

Örnekler :

Mevlana Celaleddin Rumi bu toprakların önemli değerlerinden biridir.
- Şiirlerinin dili ve anlatımı ile Yunus Emre halktan bir ozan olmuştur.

2. Kişi isimlerinin önünde ve sonunda bulunan unvanlar, rütbe isimleri, saygı sözleri, lakaplar büyük harfle başlar.

Örnekler :

- Hatice Hanım ile yarın toplantımız olacak.
Bugün sokakta Bitirim Zeki'yi gördüm.
Not : Akrabalık bildiren sözcükler büyük harfle başlamaz.
Ayşe halamın yanına yarın gideceğiz.
- Bugün bize Asuman teyzem geliyor.

3. Hayvanlara özel olarak verilmiş olan isimler büyük harfle yazılır.

Örnekler :

- Mahallenin kedisi Tekir akşama kadar her evden besleniyor.
- Babamın doğum günümde aldığı muhabbet kuşuna Minnoş adını verdik.


4. Kitap, gazete, dergi vb. adları büyük harfle başlar.

Örnekler :

Türkiye'nin kuruluşunu anlamak için Nutuk'u iyi anlamak gerekir.
Reşat Nuri Çalıkuşu romanı ile adeta okuyucuyu büyülemiştir.

5. Saygı ifade eden kelimelerden sonra gelen makam, mevki ve unvan bildiren sözcükler büyük harfle başlar.

Örnekler :

Sayın Belediye Başkanı bizi ziyaret etti.
Değerli Bakan, aramızda bulunarak bizi şereflendirdiniz.

6. Resmi yazışmalarda ya da mektuplarda hitap bildiren kelimeler büyük harfle başlar.

Örnekler :

- Sevgili Ablacığım,
- Değerli Kardeşim,

Not : Özel isimlere gelen çekim ekleri kesme işareti ile ayrılır, yapım ekleri ise ayrılmaz. Yapım ekinden sonra tekrar çekim eki gelirse o da ayrılmaz.

Örnek :

Sivas'lılar ( Yanlış )
Sivaslılar ( Doğru )

Not : Para birimleri küçük harfle yazılır.

Örnek :

- lira
- dinar
-------------------------------------------

Etkinlik

Aşağıda verilen cümlelerde özel isimlerin yazılışı ile ilgili olarak yapılan hataları bularak düzeltin. Etkinliğin cevapları yazının sonunda verilecektir.

1. Ailecek uzun yıllar Kayseride yaşadık.
-----------------------------------------------------
2. Dostoyevski karamazov kardeşler adlı romanında muhteşem bir üslup kullanmıştır.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3. Akvaryumuna yeni aldığı balığa çapkın adını vermişler.
----------------------------------------------------------------------------
4.  Haftalık harçlığım 20 Liradan fazla değil.
----------------------------------------------------------
5. Bu zor meselede Ahmet bey desteğini bizden esirgemedi.
-----------------------------------------------------------------------------
6. Okulumuzdaki görevli Ahmet efendi her yeri tertemiz etmiş.
---------------------------------------------------------------------------------





Cevaplar : 1. Kayseri'de 2. Karamazov Kardeşler 3. Çapkın 4. 20 lira 5. Ahmet Bey 6. Ahmet Efendi 

Kısaltmaların Yazılışı İle İlgili Kurallar İçin Tıklayın