ikileme örnekleri etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
ikileme örnekleri etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

İkilemelerin Yazımı İle İlgili Kurallar

İkilemelerin Yazımı İle İlgili Kurallar

İkilemelerin yazımı ile ilgili kurallara geçmeden önce kısaca ikilemenin ne olduğundan kısaca bahsedelim :
Anlamı güçlendirmek maksadıyla aynı kelimenin , yakın anlamlı iki kelimenin , zıt anlamlı kelimelerin , her ikisi de anlamsız kelimelerin vb. tekrar edilmesiyle oluşan sözcük gruplarına ikilemeler adı verilir .
Örnek : Uzun uzun , eş dost , er geç , abuk subuk , eski püskü vb.
İkilemelerin yazımı ile ilgili kurallar şunlardır :

- İkilemeyi oluşturan kelimeler daima ayrı yazılır ve ikilemeyi oluşturan kelimeler arasına herhangi bir noktalama işareti konulmaz .
Örnekler :
- Bu anlamsız mücadele er geç bitecek .
- O kadar uğraştın ama doğru dürüst bir iş yapmayı beceremedin .
- Bayramda tüm eş dost ziyaretimize gelir .
- Yıllardır ev bark sahibi olabilmek için didindi durdu .
- Uzaktan bakınca boy pos yerinde gözüküyordu .
- Defterine eğri büğrü çizgiler karalamıştı .
- Verdiğim ödevi yarım yamalak yapıp getirmişti .
- Pikniğimizi şırıl şırıl akan derenin yanında yaptık .
- Eften püften meselelerle başımızı ağrıtmayın .

Not : Bazı ikilemeler bir varlığın adı haline geldiği için isimleşmiş olurlar ve bu durumda birleşik yazılırlar .
Örnekler :
- Cırcır böceğinin sesini dinliyordum .
- Yeni çıkan civcivleri uzunca bir süre sevdim .
- El örgüsü kazak için çıtçıt almaya gittim .
Not : İkileme türündeki bazı kelimeler zamanla adlaştığı için birleşik yazılmaktadır .
Örnekler :
- Pazardan biraz öteberi almaya gitti . ( yiyecek , içecek vb. )
- Konuları daha anlaması için birebir anlattım .
İkilemelerin Yazımı İle İlgili Test

İkilemeler ve Oluşum Biçimleri

Özet : İkileme nedir ? ve ikilemelerin oluşum biçimleri nelerdir ?

İkileme Nedir ?

Anlatıma güç kazandırmak maksadıyla , anlamı güçlendirmek ve pekiştirmek için sözcüğün tekrar edilmesi veya birbirine karşıt ya da yakın anlamlı iki kelimenin yan yana kullanılmasına ikileme denilmektedir .
İkilemeler farklı biçimlerde oluşabilir :

1. Bir kelimenin tekrar edilmesiyle oluşanlar

yavaş yavaş , azar azar , hızlı hızlı , koşa koşa , ağır ağır , tatlı tatlı

Örnek Cümleler

- Arabalar önümüzden yavaş yavaş geçti .
- Önüne gelen yemekleri azar azar ye .
- Kediler mahallede hızlı hızlı koşuyor .
- Okuldan koşa koşa çıktı .
- Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden .
- Köşe başında tatlı tatlı konuşuyorlardı .

2. Karşıt ( Zıt ) anlamlı kelimelerin tekrar edilmesiyle oluşanlar

aşağı yukarı , az çok , ileri geri ,iyi kötü , gece gündüz , sabah akşam

Örnek Cümleler

- Bu mahallede aşağı yukarı yirmi yıldır oturuyoruz .
- Onun nasıl biri olduğunu az çok biliyoruz .
- Benim hakkımda ileri geri konuşmayı bırakın .
- Geçimimizi iyi kötü sağlıyoruz .
- Gece gündüz demeden çalışıyor .
- Sabah akşam demeden elinden gelen gayreti gösterdi .

3. Biri anlamlı biri anlamsız kelimeler ile oluşanlar

saçma sapan , ufak tefek , para mara , eğri büğrü , tek tük

Örnek Cümleler

- Ne kadar da saçma sapan düşüncelerin var .
- İşin bitmesi için ufak tefek ayrıntılar kaldı .
- Bu saatten sonra para mara derdim olmaz .
- Bir çizgi çek eğri büğrü olmasın .
- Bu gün tek tük müşteri geldi .

4. Her ikisi de anlamsız sözcüklerin tekrar edilmesiyle olanlar

abuk subuk , ıvır zıvır ,apar topar , fosur fosur , mırın kırın

Örnek Cümleler

- abuk subuk sözlerle insanların kafasını karıştırıyorlar .
- Ivır zıvır ne varsa çantaya doldurmuş .
- Haberi alınca apar topar hazırlanıp yola çıktık .
- Saatlerdir fosur fosur uyuyor .
- Mırın kırın etme de söylediklerimi yapıver .

5. Yansıma sözcüklerden oluşanlar

tıkır tıkır , şırıl şırıl , çatır çatır , lıkır lıkır , fokur fokur

Örnek Cümleler

- İşler tıkır tıkır ilerliyor .
- Şelaleden sular şırıl şırıl akıyordu .
- Bizim takım çatır çatır oynuyor .
- Sütü lıkır lıkır içti .
- Çaydanlıktaki su fokur fokur kaynıyor .

6. Yakın anlamlı sözcüklerden oluşanlar

eş dost , yalan yanlış , doğru dürüst ,sağ salim , mal mülk

Örnek Cümleler

- Eş dost düğünümüze herkes katıldı .
- yalan yanlış bilgilerle bizi kandırmaya çalışıyor .
- Hiçbir zaman doğru dürüst konuşmayı öğrenemeyeceksin .
- Sonunda sağ salim eve ulaşmayı başardık .
- Bu dünyada mal mülk ne varsa yalan .


Not : İkilemeler arasında herhangi bir noktalama işareti kullanılmaz .

 İkilemelerin Yazımı İle İlgili Test