Mevlana’nın Ahlak İle İlgili Sözleri
İnsanın insan olarak kalabilmesinin en güzel yolu güzel ahlaktır. Güzel ahlakın olduğu yerde sevgi vardır, sabır vardır, merhamet vardır. İnsanların güzel olup olmamasını dış görünüşüne göre ya da mal varlığına göre değerlendirmek doğru olmaz. Önemli olan iç güzelliktir, güçlü bir karakterdir ve güzel ahlaktır. Mevlana da güzel ahlaka çok önem vermiş ve onun için aşağıdaki sözleri söylemiştir:
“Güzel huy peşinde yürü, iyi huyla
düş kalk. Gül yağına bak, nasıl gülün huyunu almış.”
“Maşrapamız küçük ise deryayı
suçlamaya hakkımız yok.”
“Cebi zengin fakat ruhu fakir olan
insanın hali çok rezil! Çünkü o; ‘her şeyin fiyatını bilir, değerini değil.”
“Huyları yaratanın huyuyla huylan.
Peygamberlerin ahlâkını yetiştirip besleyen Allah’ın ahlâkına bürün.”
“Ahlaksızların bağırışıyla, yürekli
yiğitlerin naraları, tilkiyle aslanın sesi gibi meydandadır.”
“Güzel ve iyi suret, bil ki kötü
huyla beraber olunca bir kalp akçe bile etmez! Çirkin ve hakir bir sureti
olanın huyu güzel olursa, ona kurban ol!”
“Ben, bu çalışıp çabalama
dünyasında, iyi huydan daha iyi bir ehliyet görmedim. Fazileti, mahareti,
hüneri bir tarafa bırak. Hak yolunda hizmet ve iyi huy işe yarar.”
“Göz iki, kulak iki, ağzımız ise
tektir. Çok görüp, çok dinleyip, Az konuşmak gerekir. “
“Ey adam! İnsanlarda gördüğün
birçok zulümler, senin huyundur. Sen, kendi huyunu onlarda görüyorsun. Senin
varlığın, nifakın, zulmün, gafletin onlara aksetmiştir.”
“Uzuvlar ile bedenler tam uygundur.
Huylar ile canlar, tam birbirine denktir. Ruha münasip olan her vasfı, şüphe
yok ki tam yerli yerinde, tam uygun olarak yaratan Allah’tır. Allah, mademki
huyu, cana uygun ve eş olarak yarattı, o hâlde onu, göz ile kaş gibi yerinde ve
birbirine münasip bil! Güzeldeki huylar da uygun ve yerinde, çirkindeki huylar
da. Allah’ın yazdığı harfler birbirine tam münasip!”
