“Görünen köy kılavuz istemez” atasözü net bir şekilde ne olduğu belli olan konularda aksini ispat etmek için açıklama yapmaya çalışmanın gereksiz olduğunu ifade eder.
Bazı konular vardır ki ne olduğu açıkça belli olur. Bunları değiştirmeye ya da farklı yorumlamaya çalışmanın bir faydası olmaz. Mesela bir şirket düşünelim. Şirketin yönetiminden de sorumlu bir kişi olsun. Şirket sürekli zarar ediyorsa, küçülüyorsa, günden güne itibarını kaybediyorsa yönetimden sorumlu kişinin birtakım sayısal verilerden bahsederek bu durumu hafif göstermeye çalışmasının bir faydası olmaz. Yönetici ne derse desin durum açıkça şirketin iflasa doğru gittiğini göstermektedir. İşte böyle bir durumda ne kadar da efendim şöyleydi de böyleydi de dese yönetici patronun söyleyeceği şey “görünen köy kılavuz istemez olacaktır.”
Gerçekler ayan beyan ortada ise, an be an gözümüzün önünde cereyan ediyorsa çok fazla açıklama duyma ihtiyacı hissetmeyiz. Bir Kemal Sunal filminde vardır ya adam elinde satırla eşeğin karnında zannettiği elması almak için tam eşeği kesecekken Kemal Sunal gelir ve adam durumu kurtarmak için tıraş edecektim der. Böyle bir manzara karşısında ne tür bir bahane uydurmaya çalışırsa çalışsın niyet açıkça bellidir ve “görünen köy kılavuz istemez” denir.
Gidişatın sonucun ne olacağı ile ilgili olarak net bir şekilde ipucu verdiği durumlarda bu atasözünü kullanırız. Ama yine de yüzde yüz emin olmadıkça kesin kanaatte bulunmamak gerekir.