edilgen fiiller ve dönüşlü fiiller nasıl ayırt edilir etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
edilgen fiiller ve dönüşlü fiiller nasıl ayırt edilir etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

Edilgen Fiiller İle Dönüşlü Fiiller Arasındaki Farklar Nelerdir ?

Edilgen Fiiller ve Dönüşlü Fiiller Nasıl Ayırt Edilir ?

Edilgen fiiller ve dönüşlü fiiller fiilde çatı konusu içerisinde en çok karıştırılan iki konudur . Şimdi öncelikle kısa bir biçimde edilgen fiil , dönüşlü fiil nedir tanımlarını yapalım , daha sonra ikisi arasındaki farkları söyledikten sonra örneklerle konunun daha iyi anlaşılmasını sağlayalım :

Edilgen Fiil Nedir ?

Sözde özne kullanılan fiillerdir . Edilgen çatılı fiillerde aslında nesne olan varlık fiilin aldığı çatı eki ( -l , -n ) sebebiyle özne gibi gözükür .


Örnek :

- Evler bugün birer birer yıkıl. ( yükleme " yıkılan ne ? " sorusunu sorduğumuzda "evler" cevabını alırız . Ancak evler yıkılma işini kendi kendine yapmadığı için sözde öznedir . )

- Belediye evleri bugün birere birer yıktı . ( yükleme " yıkan kim ? " sorusunu sorduğumuzda " belediye " cevabını alırız . Bu cümlede işi yapan özne belli olduğu için gerçek özne olur . Dolayısıyla bu fiil etkendir . )

Dönüşlü Fiil Nedir ?

Özne hem işi yapan hem de yaptığı işten etkilenen ögedir . Bu tür cümlelerin öznesi gerçek öznedir . Dönüşlü fiiller de " -l , -n " çatı eki ile yapılır .

Örnek :

- Ahmet , akşamki programa katılmak için hazırlan . ( Bu cümlede hazırlanma işini yapan da Ahmet'tir , hazırlanma işinden etkilenen de Ahmet'tir . Bu sebeple dönüşlü olur . )

Şimdi asıl konumuz olan edilgen çatılı fiil ve dönüşlü fiil arasındaki farka geçelim :

Edilgen Fiiller İle Dönüşlü Fiiller Arasındaki Farklar :

- Edilgen fiillerde sözde özne vardır . Dönüşlü fiillerde ise gerçek özne vardır .

- Edilgen fiillerde eylemi yapan başka etkilenen başkadır , dönüşlü fiillerde ise eylemi yapan da etkilenen de aynı ögedir .

Şimdi örnekleri dikkatlice inceleyelim :

- Salon yarınki toplantı için hazırlandı . ( hazırlayan başkası hazırlanan salon - edilgen )
- Başkan yarınki toplantı için hazırlandı . ( hazırlanma işini yapanda bu işten etkilen de başkan - dönüşlü )

- Bulaşıklar yıkanıyor . ( yıkanan bulaşıklar yıkayan başkası - edilgen )
- Çocuk banyoda yıkanıyor . ( yıkanma işini yapan da bu işten etkilenen de çocuk -dönüşlü )

- Marketin camları kırıldı . ( kırılan cam ama kıran başkası - edilgen )
- Bugünkü sözlerimden sonra bana kırıldı . ( kırılma eylemini yapan da etkilenen de aynı - dönüşlü )

- Sınıf 23 Nisan için süslendi . ( süslenen sınıf , süsleyen başkası - edilgen )
- Annem aynanın karşısında süslendi . ( süslenme işini yapan da etkilenen de annem - dönüşlü )