Fiillerde Kip (Anlam, Zaman) Kayması

Bir kipin başka bir kip ya da zaman anlamında kullanılmasına kip kayması adı verilir. Kip kayması çoğu zaman haber kiplerinde görülmektedir. Kip kaymasına anlam kayması ya da zaman kayması da denilmektedir.

Örnek 1 :

Babam yurt dışından yarın geliyor.

( Bu cümlede fiilin kipi şimdiki zaman eki olan "-yor"dur. Ancak yarın kelimesi kullanıldığı için gelecek zaman anlamı katılmıştır. Yani kip olarak şimdiki zaman ancak anlam olarak gelecek zaman vardır. )

Örnek 2 :

Kadın evden çıkar, markete gider ve aylık alışverişini yapıp evine döner.
( Bu cümlede altı çizili fiillerde geniş zaman eki (-ar) kullanılmıştır. Ancak anlam olarak "çıkmış, gitmiş, dönmüş" anlamları vardır. Yani kip olarak geniş zaman kullanılmış ancak anlam olarak geçmiş zaman anlamı vardır. )

Örnek 3 :

Bir gün bu diyara da barış gelir biz de mutlu yaşarız.

( Bu cümlede altı çizili fiillerde geniş zaman kipi kullanılmıştır. Fakat anlam olarak "gelecek, yaşayacağız" anlamları vardır. Yani kip olarak geniş zaman , anlam olarak gelecek zaman anlamı vardır. )

Örnek 4 :

Karnın acıktıysa mutfağa gidersin yemeği hazırlarsın.

( Bu cümlede altı çizili fiillerde geniş zaman kipi kullanılmıştır. Ama anlam olarak "git, hazırla" anlamları vardır. Yani kip olarak geniş zaman kullanılmış anlam olarak emir kipi kastedilmiştir. )

Örnek 5 :

Beni arayan Ahmet olacak.

( Bu cümlede altı çizili fiilde gelecek zaman kipi kullanılmıştır. Ancak anlam olarak "olmalı" anlamı vardır. Yani gelecek zaman kipi gereklilik kipi kastedecek biçimde kullanılmıştır.

Etkinlik :

Etkinliğin cevabı altta verilecektir.

Aşağıdaki cümlelerde yer alan fiillerdeki kiplerin hangi kipin yerine kullanıldığını yanındaki boşluğa yazın.

- Okulu bitirir bitirmez hemen işe girer. (.......................)
- Bizim takım her sene şampiyon oluyor. (......................)
- Evdeki misafirler amcamlar olacak. (.......................)
- Hiç kimseye soru sormayacaksın. (........................)
- Her cuma bu kahvehanede buluşuyoruz. (........................)

Cevaplar :

2 yorum:

Deneme