7. Sınıf Anlatım Bozuklukları Konu Anlatımı
7. Sınıf müfredatına dahil olan
konulardan birisi de anlatım bozuklukları oldu. Ancak 7. Sınıfta yalnızca
anlama dayalı anlatım bozuklukları yer almaktadır . Anlama dayalı anlatım bozuklukları
ve nedenleri şunlardır :
1. Gereksiz Sözcük Kullanımı : Aynı anlama
gelen kelime ya da kelime gruplarının bir arada kullanılması gereksiz sözcük
kullanımından kaynaklanan anlatım bozukluğuna neden olmaktadır . Bu anlatım
bozukluğunda “ eş anlamlı sözcükler “ bir arada kullanılır ya da “ anlamca
birbirini kapsayan sözcükler “ bir arada kullanılır . Bu anlatım bozukluğunu
gidermek için aynı anlama gelen kelimelerden birini cümleden çıkarmak gerekir .
Örnekler :
- Halkın bize olan ilgi ve alakasından son derece memnunuz . ( ilgi ve alaka eş
anlamlıdır . )
- Sürekli bizi eleştirip tenkit
ediyor . ( eleştiri ve tenkit aynı anlamlıdır . )
- Bana yüksek sesle bağırman hiç olmadı . ( bağırmak zaten yükek
sesle olur . )
2. Anlamca Çelişen Kelimelerin Kullanılması : Anlam
olarak netlik oluşturmayan ya da bir biri ile karşıtlık oluşturan sözcüklerin
bir arada kullanılması anlatım bozukluğuna neden olur . Yani “ kesinlik ve
olasılık “ bildiren ifadelerin bir arada kullanılması çelişki oluşturur .
Örnekler :
- Kesinlikle bu soruyu yapmış olabilir . ( kesinlik ve ihtimal bir arada )
- Bu mahalleye aşağı yukarı tam
20 sene önce taşındık . ( yaklaşık ve tam bildiren ifade bir arada )
3. Sözcüğün Yanlış Anlamda Kullanılması : Bazı
sözcükler yazılış olarak ya da anlam olarak birbirini çağrıştırabilmektedir .
Bu yüzden kelimeleri anlamlarına uygun olarak kullanmak gerekir .
Örnekler :
- Onun futbol konusundaki
yeteneklerini azımsarsanız hata yaparsınız . ( azımsamak değil küçümsemek
olmalıdır . )
- Kar lastiği takmazsanız kaza
yapma şansınız çok artar . ( şansınız değil ihtimaliniz olmalıdır . )
4. Sözcüğün Yanlış Yerde Kullanılması : Sıfat
olması gereken bir sözcüğün zarf olarak kullanılması ya da tersi bir durumun
olması anlatmak istediğimizden farklı bir anlamın ortaya çıkmasına neden olur .
Örnekler :
- Yeni eve gelmiştik ki tekrar
hastaneye gitmek zorunda kaldık . ( “yeni eve” değil “eve yeni gelmiştik ki …”
şeklinde olmalıdır . )
- Her yardım isteyen kişiye el
uzatmalıyız . ( “ her yardım isteyene “ değil “ yardım isteyen her kişiye”
şeklinde olmalıdır . )
5. Deyimin Yanlış Anlamda Kullanılması : Deyimler
kalıplaşmış sözcük grupları olduğu için kelimelerinin değiştirilmesi ya da bir
deyimin kendi anlamının dışında kullanılması anlatım bozukluğuna neden olur .
Örnekler :
- O kadar mutlu oldu ki ağzını
bıçak açmıyordu . ( “ağzı kulaklarına vardı “ olmalıydı . )
6. Anlam Belirsizliği : Bazı cümlelerde kişi
zamirinin kullanılmaması işi yapanın kim olduğunun net biçimde belli olmamasına
neden olur .
Örnekler :
- Ne yapmak istediğini bir türlü
anamıyorum . ( “senin ne yapmak istediğini” mi “onun ne yapmak istediğini mi “
net belli değil . )
7. Mantık Hataları : Cümlede olaylar oluş
sırasına ya da önem sırasına uygun olarak dizilmelidir . Aksi halde anlatım
bozukluğu olur .
Örnekler :
- Bu tür hastalıklar ölüme hatta
sakatlanmalara neden olmaktadır . ( sakatlanmalara hatta ölüme şeklinde
olmalıdır . )
- Bu kanun teklifi beşe karşı üç
oyla kabul edildi . ( üçe karşı beş oyla şeklinde olmalıydı . )
