Divan Edebiyatındaki
İlkler ve Enler
Divan Edebiyatı (Kalisk Türk Edebiyatı 13-19. Yüzyıl)
İlk siyer örneği. Süretü’n Nebi- Erzurumlu Darir
En fazla fazel yapan padişah: Kanununi Sultan Süleyman (
Muhibbi- 16. yüzyıl)
İlk tezkire: Mecalüsis’ün Nefais- Ali Şiir Nevai ( 15.
yüzyıl)
Divan edebiyatının en
lirik şairi: Fuzuli (16. yüzyıl9
Anadolu’da yazılan ilk tezkire: Hest Behişt- Sehi Bey ( 16.
yüzyıl)
İlk seyahatname: Mir’atül Memalik- Seydi Ali Reis ( 16.
yüzyıl)
İlk güvenilir tezkire: Tezkiret’ül Şuara- Latifi (16.yüzyıl)
İlk divan şairi: Hoca Dehhani (13. yüzyıl)
İlk hamse yazarı: Ali Şiir nevai- Mecalüs’ün Nefais (15.
yüzyıl)
Manzum olarak yazılan
en önemli tezkire: Teşrifatu’ş Şuara- Güfti ( 17. yüzyıl)
İlk hatıra kitabı:
Babürname- Babürşah ( 16.yüzyıl)
Divan edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi: Nedim (18.yüzyıl)
Dünya denizciliğinin ilk kılavuz kitabı: Kitab-ı Bahriye-
Pir-i Reis ( 16.yüzyıl)
İlk antoloji örneği: Mecmuatü’n Nezair: Ömer Mezid ( 15. yüzyıl)
Çocukara yönelik yazılan ilk eser: Hayriye- Nabi ( 17.
yüzyıl)
İlk şehrengiz örneği: Edirne Şehrengizi- Mesihi ( 16.yüzyıl)
İlk manzum fıkıh kitabı: Kuduri- Gülşehri (15.yüzyıl)
Türkçe yazılan ilk fütüvvetname: Fütüvvetname- Haliloğlu
Yahya Burgazi (13. yüzyıl)
Türk edebiyatının ilk büyük te’lif mesnevisi: Garipname-
Aşık Paşa (14.yüzyıl)
Anadolu Türkçesinin bilinen en eski örneği: Çarhname – Ahmet
Fakih (13. yüzyıl)
İlk bibliyografya: Keşfü’z Zünun- Katip Çelebi
Divan sahibi ilk Osmanlı Padişahı. Sultan 3. Murat (
16.yüzyıl)
Türk edebiyatında yazılmış ilk manzum İskender hikayesi: İskendername- Ahmedi (14.yüzyıl)
Şarkı nazım biçiminin kurucusu: Nedim 18.yüzyıl)
Süslü nesrin ilk temsilcisi: Sinan Paşa- Taarruzname
Hilye türünün en önemli örneği: Hilye-i Hakani- Hakani 816. yüzyıl)
