Dil Yanlışı Ne Demektir? En Çok Yapılan Dil Yanlışları Nelerdir? Açıklayınız.

 

Dil Yanlışı Ne Demektir? En Çok Yapılan Dil Yanlışları Nelerdir? Açıklayınız.

 

Dil yanlışı demek; bir cümle içinde gereksiz kelimelerin olması yani anlatım bozukluğunun olması, yanlış kelimelerin yazılması, mantık hatalarının yapılması,  konuşulması, cümle içinde ögesi fazla olanlar, istenilenden farklı anlam içerenler, Türkçe söz dizimine uymamak gibi konuları içerir.

Örneğin; Feyza Hepçilingirler, öğretmenin görevi çocuğunu dövmek olmamalıdır diye bir cümle söylemektedir. Burada mantık hatası var. Çocuk dövmek diye bir görev ya da iş tanımı olamaz. İşte burada bir dil yanlışı, mantık hatası vardır. Öğretmenin  görevi değilse bir başkasının mı görevi oluyor diye saçma sapan bir anlam çıkıyor. İşte buradaki mantık hatasına dikkat etmek gerekiyor. Böyle bir görev varsa önce bu bir sorgulanmalıdır.

Dil yanlışı demek dili yanlış kullanmak, kelimeleri doğru söylememek, doğru konuşmamak demektir. Böyle yapmaya devam edince çocuklar sınav kağıtlarına bile konuştuğu kelimeyi yazmakta ve kelimenin doğrusunu değil gün içinde kullandığı yanlış olanını yazar.  Sevgili gençler! Dilimizi koruyacak  olan ve ona sahip çıkacak olan kimseler sizlersiniz. Dilimiz yok oluyor, eriyor diye yakınacağımıza dilimizi doğru kullanmaya dikkat etsek daha faydalı olmaz mı? Elbette olur Burada en büyük görev siz gençlere düşmektedir.

Çoğumuz her ne kadar dilimizi iyi konuştuğumuz söylesek de gün içinde konuştuğumuz kelimelerin ne kadar doğru ne kadar yanlış olduğuna hiç dikkat etmeyiz. Bilerek ya da alışılarak yapılan bu duruma yani  yanlış kelime kullanmaya devam eder ve uzun cümleler, uzun kelimeler beni yoruyor diye de basit bir savunma yaparız kendimizce. Bu da dilimize o kadar zarar verir ki , gelecek kuşaklara Türkçeyi yanlış konuşmayı öğretmiş oluruz ve  bir zaman sonra doğru olan şeyler unutulur  yanlış kelime kullanma, kelimeyi yanlış söylemeyi benimsemiş oluruz. Biri düzeltmeye çalışsa yok benimki doğru olan , artık herkes böyle konuşuyor sen de böyle konuşsan , alışsan iyi olur diye de akıl vermeye çalışırız. Ya da söylemediği düşünmediğimiz sözler çıkar ağzımızdan. Yanlışımızı düzeltmek yerine yanlış anladınız beni diye suçu da başkasına atma cesaretini buluruz kendimizde. Bu çok yanlış ve savunulacak hiçbir yanı da yoktur. Çünkü burada dil yanlışı olan mantık hatasını yaparız.

Yine gündelik yaşamımızda da kelimeleri smöylerken çeşitli yanlışlara başvurulur.  Mesela geçen günlerde çocuklarımın arasında şöyle bir tartışma oldu. Büyük oğlum sekiz yaşında, küçük oğlum da 6 yaşınadır. Büyük olan oğlum kendisini merak eden kardeşi  ile telefonda konuşur. Küçük oğlum ağabeyine telefonda şu şekilde cümle kurar: “Ağabeyim hani gelecektin az sonra eve?  Abisi ise;  kardeşim biraz sonra geleceğim  dediğinde küçük bana bakarak güldü ve anne abim yanlış konuşuyor onun doğrusu gelcem olmalı deyince hiç şaşırmadım. Demek ki bizler büyük onlara gün içinde böyle konuşuyoruz ki çocuk da benim konuştuğum gibi yanlış kelime kullanıyor, burada önce kendimi sorguladım, hatamı anladım ve çocuğuma doğru olanın geleceğim demek olduğunu, abisinin kelimeyi doğru söylediğini kibar bir dille izah ettim ve o da kelimeleri bundan sonra doğru kullanmaya başladı ve elbette ben de.

En çok yapılan dil yanlışlarından bazıları şunlardır:

* Gelecem (yanlış):  Doğru olanı: (Geleceğim)

* Yapacam (yanlış): Doğru olanı: (Yapacağım)

* Eccik ( yanlış) : Doğru olanı  ( Azıcık)

* Arıyan (yanlış): Doğru olanı ( Arayan)

* Gapı (Yanlış): Doğru olanı ( Kapı)

* Gol  (Yanlış): Doğru olanı ( Kol)

* Yidik (Yanlış): Doğru olanı ( Yedik)

* Yaamur ( Yanlış): Doğru olanı ( Yağmur)

* Gezecem ( Yanlış): Doğru olanı ( Gezeceğim)

*Gış (Yanlış): Doğru olanı: ( Kış)

* Bekliyom (Yanlış) Doğru olanı: ( Bekliyorum)

* Gonuş (Yanlış) Doğru olanı ( Konuş)

*Nidiyon: (Yanlış): Doğru olanı ( Ne yapıyorsun?)

* Gidek ( Yanlış): Doğru olanı (Gidelim)

* Hamır: (Yanlış): Doğru olanı ( Hamur)

* Abi (yanlış): Doğru olanı (Ağabey)

* Diyer, diger ( yanlış): Doğru olanı ( Diğer)

* Herkes (yanlış): Doğru olanı (Herkes)

* Beyen (yanlış): Doğru olanı: (Beğen)

* Püsküğüt (yanlış): Doğru olanı (Bisküvi)

* Harfiyat (Yanlış):  Doğru olanı: (Hafriyat)

* Panaroma: (yanlış): Doğru olanı (Panorama)

* Bujuteri (yanlış): Doğru olanı ( Bijuteri)

* Biribirine (Yanlış): Doğru olanı : (Birbirine)

 * Çikilota: (yanlış): Doğru olanı ( Çikolata)

Diğer dil yanlışı örnekleri ; sabah günaydın yerine tünaydın demek, iyi öğleler yerine sabahı şeriflerin hayır olsun demek, iyi akşamlar yerine iyi geceler demek de dil yanlışlarından bir kaçıdır.

Ya da cümle içinde gereksiz kelime kullanımı da dil yanlışı örneğidir.

Örneğin:  Ben sadece ve yalnız seni seviyorum cümlesinde sadece ve yalnız kelimeleri aynı anlama gelen sözlerdir. Birinin kullanımı fazlalıktır ve dil yanlışıdır. Daha çok sayıda örnek çoğaltabiliriz.