İsimler İle İlgili Konu Anlatımı

İsimler İle İlgili Konu Anlatımı 

Somut ve ya soyut var olan tüm varlık ve kavramları karşılayan kelimelere isim denilmektedir . İsimlar varlıkların tanınmasını ve diğer varlıklardan ayırt edilmesini sağlar . Örneğin; her tarafı su ile çevrili olan toprak parçasına "ada" adı verilir . İsimler kolay iletişim kurabilmek için vazgeçilmez kelimelerdir . İsimler olmasaydı yukarıdaki örnekte olduğu gibi her varlığı tarif ederek anlatmaya çalışırdık ve bu da çok zor olurdu . İsimler bazı özellikleri dikkate alınarak üç grup altında toplanabilir : 
 1. Varlıklara Verilişlerine Göre İsimler : İsimleri varlıklara verilişlerine göre ikiye ayırabiliriz :

A. Özel İsimler :   Tek bir varlığı aklımıza getiren isimlere özel isim denilmektedir . Kişilere verilen isimler özel isimlere örnektir mesela . Bazılarının aklına " Mehmet " adında yüzlerce , binlerce insan var nasıl özel isim oluyor ? diye bir soru gelebilir . Evet Mehmet ismi yüzlercedir ama söyleyen kişi o an için yalnızca bir kişiyi kastederek söylemektedir . 
 Örnekler : Harun , Antalya , Türkiye , Avrupa , Türkiye Büyük Millet Meclisi
 B. Cins İsimler : Bir türün tamamını karşılayan kelimelere cins isim adı verilmektedir . Mesela Ali , Ayşe kişi isimleridir . Dünya üzerindeki tüm kişileri anlatmak için kullandığımız ortak kelimesi ise "insan" dır . İnsan sözcüğü türün tamamını kapsayan kelime olduğu için cins isimdir . Cins isimlerle ilgili bir örnek olarak da şunu söyleyebiliriz : rengi , şekli , boyutları itibariyle farklı farklı olsa da oturmamıza yarayan araçların genel adı  "sandalye" dir .
 Örnek : Çiçek , araba , kedi , bebek , ev ...



 2. Oluşlarına Göre İsimler : Oluşlarına göre isimleri ikiye ayırırız :
A. Somut İsimler : Beş duyu organımızdan en az biri ile varlığını algılayabildiğimiz varlıkların adlarına somut isim denir . Örneğin; koltuk ismi görme , dokunma duyuları ile algılanabildiği için somuttur . 
 Örnekler:rüzgar , su , defter , telefon ...
 B. Soyut İsimler : Duyu organlarımızın herhangi biri ile algılayamadığımız , varlıklarını başka yollarla ( sezgi ) hissettiğimiz varlık ya da kavramların adına soyut isim denir . Örneğin sevgi kelimesini duyu organları ile algılayamayız ancak bize karşı gösterilen davranışlara bakarak g-hissedebiliriz .
 Örnekler: sevinç , hayal , rüya , korku , hüzün , endişe ...
 3. Sayılarına Göre İsimler : İsimler sayılarına göre üçe ayrılır :
 A. Tekil İsimler : Söylendiği zaman tek bir tane varlığı aklımıza getiren isimlere tekil isim adı verilmektedir . Bu isimler çoğul eki almazlar .
 Örnekler : yastık , saat , kitap , ayna ...
 B. Çoğul İsimler : Sayı olarak birden fazla varlığı anlatan ve -lar/-ler eki alan kelimelere çoğul isim denir . 
 Örnekler : yastıklar , saatler, kitaplar, aynalar ...
 C. Topluluk İsimleri : -lar/ -ler eki almadığı için yapı olarak tekil görünmesine karşın anlam olarak çoğul olan isimlere topluluk isimleri denir . Örneğin; " sürü " kelimesi -lar/-ler eki almadığı için tekil gibi gözükmesine rağmen yüzlerce hayvan biraya gelince sürü oluştuğu için sürü kelimesine topluluk ismi deriz . 
Örnekler : halk , demet , sürü , orman , düzine ... 

1 yorum:

  1. Bu site çok güzel ödevlerimde çok yardımcı oldu

    YanıtlaSil

Deneme