Etken ve Edilgen Çatılı Fiillere 5 Örnek

Etken ve Edilgen Çatılı Fiillere Örnekler Veriniz

Etken ve edilgen çatılı fiiller ile ilgili örnekleri verirken öncelikle etken çatı ve edilgen çatı ile ilgili bilgi verelim .
1.Etken  Çatılı Fiiller ( Eylemler): Öznesi gerçek olan fiillere etken çatılı fiil denilir . Etken fiillerde  herhangi bir çatı eki  bulunmaz . Örneğin ; ş, n gibi.

Etken Çatılı Fiillere örnekler:
*Ayşe bulaşıkları yıkadı. ( Yıkayan kişi Ayşe'dir, etkilenen ise bulaşıktır. Yani işi yapan net bir biçimde bellidir . )
* Kadın sokakta yavaş yavaş yürüyordu . ( Cümledeki eylem yürü- fiili ile bildirilmektedir . Bu eylemi yapan öznesi ise kadındır ve özne net biçimde bellidir .)
* Elif yemek yedi . ( Cümledeki eylem ye- fiilidir . Bu eylemi yapan ise Elif'tir. Yani özne gerçek bir öznedir . )
* Topladığımız çiçekleri  yoldan geçen gençlere satardık . ( Cümledeki sat- eylemini gerçekleştiren öge "biz" gizli öznesidir . Gizli özne de gerçek özne olduğu için etken çatılıdır . ))
* Ali  top oynadı. ( Oyna- fiilini yapan Ali'dir yani özne gerçektir ve net biçimde bellidir . )
2. Edilgen Çatılı Fiiller ( Eylemler) :  Gerçek özne  yoktur . Nesne yani işten etkilenen  '' sözde özne'' durumuna geçer. Edilgenlik fiiline getirilen  '' l '' ve ''n''  ekleriyle yapılmaktadır .
Edilgen fiillere örnekler:
* Cam kırıldı.( Kırılan ne? Cam / Kıran o mu? = Hayır , başkası/ Cam : Sözde Özne)
* Tabak kırıldı. ( Kırılan ne? / Tabak/ Kıran o mu?= Hayır, başkası/ Tabak: Sözde Özne)
* Ev temizlendi. ( temizlenen "ev" dir . Ama ev cümlede "ne" sorusuna cevap verdiği için özne gibi gözükmekte yani sözde özne görevi üstlenmektedir . )
* Bulaşıklar yıkandı.
* Yiyecekler yere dökülmüş

* Ezan okunuyor. Gibi örnekleri çoğaltabiliriz.

1 yorum:

Deneme