Ünlü Türemesi Nedir ? Ünlü Türemesi İle İlgili Örnekler

Ünlü Türemesi Nedir ? Ünlü Türemesi İle İlgili Örnekler

Türkçede ünsüz harf ile biten bazı kelimeler yine ünsüz harf ile başlayan bir ek aldıklarında iki ünsüz arasında "-a, -e,  -ı, -i, -u, -ü " ünlü harfleri türer . Bu ses olayına ünlü türemesi adı verilmektedir . Ünlü türemesi şu şekillerde meydana gelebilir .

1. Türkçede bazı kelimeler küçültme eki yani " -cık , -cik , -cuk , -cük " eklerinden birini aldıklarında kelime ile küçültme eki arasına bir ünlü girebilir .

Örnekler : Aşağıdaki cümlelerde yer alan altı çizili kelimelerde ünlü türemesi meydana gelmiştir .

1. Yarışmayı kazanabilmek için az-ı-cık daha hızlı olmam yeterli olacaktı .

2. Arkadaşım kazağını yanlışlıkla yüksek sıcaklıkta yakalayınca dar-a-cık olmuştu .

3. Yolun kenarında genc-e-cik bir çocuk oturmuş dileniyordu .

4. Etrafa gül-ü-cükler saçarak yürüyordu .

5. Ünlü şarkıcı hayranlarına öp-ü-cükler atıyordu .

6. Bu benim bir-i-cik kızım diyordu .

2. Türkçede "m , p , r , s " ünsüzleri ile yapılan pekiştirmelerin bazılarında pekiştirme oluşturulurken ünlü türemesi meydana gelebilir .

Örnekler : Aşağıdaki altı çizili kelimelerde ünlü türemesi meydana gelmiştir .

1. Yeni yaptığımız bina sap-a-sağlam oldu diye övünüyordu .

2. Tenha sokaklarda yap-a-yalnız yürüyordu .

3. Güp-e-gündüz meydana gelen bu hırsızlık olayına herkes çok şaşırmıştı .

4. Düşman kuvvetleri etrafımızı çep-e-çevre sarmıştı .

5. Bu yaptığın düp-e-düz ahlaksızlık diye bağırıyordu .

3. Bazı ikilemeler oluşurken arada ünlü türemesi meydana gelebilir .

Örnekler : Aşağıdaki cümlelerde altı çizili kelimelerde ünlü türemesi meydana gelmiştir .

1. Bulduğu gölgenin altında ser-e-serpe yatıyordu .