Cümlenin Ögeleri İle İlgili 10 Örnek Ve Çözümleri

 Cümlenin Ögeleri İle İlgili  10 Örnek Ve Çözümleri

1.  Eve geldiğimde annem ağlıyordu.

* "Ağlıyordu" kelimesi yüklemdir.

* "Ağlayan kim ya da kim ağlıyor?" sorusunu sorarız. Cevap: "annem", dolayısıyla özne olan kelime de "annem" kelimesidir.

* "Annem ne zaman ağlıyordu?" sorusuna ise "eve geldiğimde" cevabını veririz. "Eve geldiğinde" ifadesi ise zarf tümlecidir.

 

2) İnsanları çıkarları doğrultusunda  hareket ettiği zaman sevmiyorum.

* sevmiyorum: yüklem

*"Sevmeyen kim?" cevap: "ben" ben kelimesi ise cümlemizin öznesi olur.

* "Kimi sevmiyorum?": Neyi ve kimi sorularının cevabı olan "insanları" kelimesi de cümlemizin belirtili nesnesi olur.

* "İnsanları ne zaman sevmiyorum?" "Çıkarları doğrultusunda hareket ettiği zaman sevmiyorum". Dolayısıyla bu ifademiz de zarf tümleci olur.

 

3) Babam dedemden aldığı borç parayı yarın  köyde verecekmiş.

Yüklem: verecekmiş

"dedemden aldığı borç parayı verecek olan kim?" cevap: "babam" babam kelimesi ise öznedir.

"Babam neyi verecektir?" "dedemden aldığı  borç parayı" ifadesi de belirtili nesnedir.

"Babam dedemden aldığı borç parayı ne zaman verecekmiş?" cevap : "yarın" yarın kelimesi de zarf tümleci

"Babam dedemden aldığı borç parayı nerede verecekmiş?" cevap: "köyde" köyde kelimesi de dolaylı tümleçtir.

 

4. Ağaçlardaki meyvelerden tatmak beni mutlu eder.

mutlu eder: yüklem

"Beni mutlu eden nedir?" cevap: "ağaçlardaki meyvelerden tatmak" ifadesi öznedir.

"Ağaçlardaki meyvelerden tatmak kimi mutlu eder?" cevap: "beni" beni ifadesi de belirtili nesnedir.

 

5. En sevdiğim kardeşim Melek’tir.

Yüklem: Melek’tir.

"Melek kimdir?" cevap: "en sevdiğim kardeşim" ifadesi de özne olur.

 

6) Toplantı için öğretmenler odasına beni çağırdılar.

çağırdılar: yüklem

"çağıran kim?" cevap: "onlar" kelimesi gizli öznedir.

"kimi çağırdılar?": "beni" beni kelimesi belirtili nesnedir.

"beni nereye çağırdılar?": cevap: "öğretmenler odasına" öğretmenler odasına ifadesi dolaylı tümleç olur.

"Beni ne için, niçin çağırdılar?" cevap : "toplantı için" ifadesi de  zarf tümleci olur.

 

7.  Bilge insanlar, gösterişsiz bir yaşam sürerler.

Sürerler: yüklem

"Gösterişsiz yaşam süren kimlerdir?" cevap: "bilge insanlar" ifadesi özne olur.

"Bilge insanlar nasıl bir yaşam sürerler?" cevap: "gösterişsiz bir yaşam" ifadesi de zarf tümleci olur.

 

8) Bizi o akşam bırakıp gitmişti.

gitmişti : yüklem

giden kim? cevap: "o" dolayısıyla o ifadesi gizli özne olur.

"ne zaman gitmişti?" cevap: "o akşam" ifadesi olur. o akşam ifadesi de zarf tümleci  olur.

"nasıl gitmişti?" cevap: "bırakıp" ifadesi de zarf tümleci olur. 

 

9) Yemek yapmamak için, bin dereden su getiriyordu.

Bin dereden su getiriyordu: yüklem

"Bin dereden su getiren kim?" cevap: "o" ifadesi gizli özne olur.

"Niçin bin dereden su getiriyordu?": cevap: "yemek yapmamak için" ifadesi de zarf tümleci olur.

 

10.  Vatanını en çok seven , görevini en iyi yapandır.

Yüklem: görevini en iyi yapandır.

"Görevini en iyi yapan kim?" cevap: "vatanını en çok seven" ifadesi de özne olur.