20 Soruda Cümlenin Ögelerini Bulma

20 Soruda Cümlenin Ögelerini Bulma

Soru 1 : Cümlenin ögeleri kaça ayrılır ?

Cevap : Temel ögeler ve yardımcı ögeler olmak üzere iki gruba ayrılır . Temel ögeler yüklem ve özne ; yardımcı ögeler ise dolaylı tümleç , zarf tümleci , belirtili nesne ve belirtisiz nesnedir .

Soru 2 : Temel ögeler nelerdir ?

Cevap : Yüklem ve özne temel ögelerdir .

Soru 3 : Yardımcı ögeler nelerdir ?

Cevap : Dolaylı tümleç, zarf tümleci , belirtili nesne ve belirtisiz nesnedir .

Soru 4 :  Cümlede tüm sorular hangi ögeye sorulur ?

Cevap : Bir cümlede önce yüklem bulunur ve diğer tüm ögeler yükleme sorulan sorularla bulunur .

Soru 5 :   Özne ne demektir ?

Cevap : Bir cümlede iş, oluş ya da durumu gerçekleştiren varlığa özne denir.

Soru 6 : Özneyi bulmak için yükleme hangi sorular sorulur ?

Cevap : Özneyi bulmak için yükleme kim” ve “ne” soruları sorulur . Özne insan ise kim sorusu , özne insan dışı bir varlıksa ne orusu kullanılır . Mesela “ Çocuk okuldan eken çıktı.” Cümlesinde yüklem “çıktı” kelimesidir . “kim” sorusunu sorunca “çocuk” cevabını alırız . Bu da özne olur .

Soru 7 : Nesne kaça ayrılır ?

Cevap : Nesne , belirtili ve belirtisiz nesne olmak üzere ikiye ayrılır . Belirtili nesne “neyi, kimi” belirtisiz nesne ise “ne” soruları ile bulunur .

Soru 8 : Belirtili nesne ismin hangi hal ekini alır ?

Cevap : Belirtili nesne ismşn belirtme yanı “i hali” ekini alır . “ dam kapıyı kırdı.” cümlesinde “kapı-y-ı” kelimesi belirtili nesnedir .

Soru 9 :  Belirtili nesneyi bulmak için hangi soru sorulur ?

Cevap : “neyi, kimi” sorulaı sorulur .

Soru 10 : Belirtisiz nesneyi bulmak için hangi soru sorulur ?

Cevap : “ne” sorusu sorulur .

Önemli Not : Hem özne hem de belirtisiz nesneyi bulurken “ne”” sorusu kullanıldığı için hata yapmamak için önce özne bulunmalı, ikinci kez “ne” sorusu sorulabilirse nesne denmelidir .

Soru 11: Yer tamlayıcı ismin hangi hal eklerini alır ?

Cevap : “-e, -de, -den” hal eklerini alır .

Soru 12 : Yer tamlayıcısını bulmak için hangi sorular sorulur ?

Cevap :  “kime, kimde, kimden, neye, neyde, neyden, nereye, nerede, nereden soruları sorulur .

Soru 13 : Zarf tümlecini bulmak için hangi sorular sorulur ?

Cevap : “ ne zaman, nasıl , niçin , ne kadar , niye” soruları ile bulunur .

Soru 14 : YÖNTem kuralı nedir ?

Cevap : Ögeler Yüklem- Özne-Nesne-Tümleçler şeklinde bulunmalıdır .

Soru 15 : Türkçede hangi sorular hiçbir ögeyi buldurmamaktadır ?

Cevap : Neyin ve kimin soruları

Soru 16 : Türkçede neler parçalanamaz ?

Cevap : Cümleler ögelerine ayrılırken isim tamlamaları ve sıfat tamlamaları parçalanamaz . Yani bu tamlamaları oluşturan kelimeler aynı ögenin içerisinde yer almalıdır .

Soru 17 : Türkçede kaç tamlama vardır ?

Cevap : İsim tamlamaları ve sıfat tamlamaları olmak üzere iki tür tamlama vardır . Lise ve üzeri düzeylerde bunlara edat tamlamaları da eklenir .

Soru 18 : İsim tamlamalarına örnek nedir ?

Cevap : adam-ın eller-i , kapı kol-u , okul-un duvarı-nın boya-sı vb.

Soru 19 : Sıfat tamlamalarına örnek nedir ?

Cevap : kırmızı kazak , yeşil elbise vb.

Soru 20: Birleşik fiiller nelerdir ?

Cevap : “etmek, olmak , eylemek, kılmak” fiillerine yardımcı fiil denir ve ögelere ayrılırken bu fiiller isim ile birlikte alınır .” İstediğiniz evrakların hepsi hazır oldu .” cümlesinde yüklem “hazır oldu” şeklinde alınır .