ulama nedir etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
ulama nedir etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

Ulama ile İlgili Örnekler, Etkinlik ve Test Soruları


Ulama ile İlgili Örnekler, Etkinlik ve Test Soruları

 Aşağıda verilen cümlelerde altı çizili kısımlarda ulama bulunmaktadır .
1. ‘’Geniş bir ovada yürüyorduk.’’
ULAMA :  Bir ova
2. ‘’Aldığı elbisenin üstü kırışmış.’’
ULAMA: elbisenin üstü
3. ‘’Pazardan beş adet erik aldım.’’
ULAMA: beş adet
4. ‘’İstiklal Marşı’nı, Mehmet Akif Ersoy yazdı.’’
ULAMA: Mehmet Akif
5. ‘’Şuradaki küçük evde oturuyorduk.’’
ULAMA: küçük evde
6. ‘’Kar yağışında kardan adam yaptık bahçede.’’
ULAMA: kardan adam
7. ‘’Yolda yürüyen yaşlı adama yardım etti.’’
ULAMA: yardım etti.
8. ‘’Dün mutlu bir pazar akşamı geçirdik.’’
ULAMA: pazar akşamı
9. ‘’Beceriksiz olan insanlara destek olmalıyız.’’
ULAMA: Beceriksiz olan , destek olmalıyız
10. ‘’Bir ay kadar önce buraya taşındık.’’
ULAMA: kadar önce
11. ‘’Otobüsün önünde bir dakika önce kaza oldu.’’
ULAMA: Otobüsün önünde

ETKİNLİK 2:
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yere ulama olabilmesi için verilen şıklardan hangisi getirilmelidir örnekteki gibi doğru bir şekilde bulunuz.  Cevaplar etkinliğin sonunda verilecektir .
1. ‘’Dün ……………… teyzemlere bize geldi.’’
A) sabah  B) akşam

2. ‘’Yolun ……………… trafik çoktu.’’
A) ilerisinde  B) solunda

3. ‘’Uzaktaki gölün ……………… balıklar yüzüyordu.’’
A) ortasında B) kenarında

4. ‘’Sınıfta on …………… öğrenci vardı.’’
A) yedi B) üç

5. ‘’Durakta otururken beklediğim ……………… geldi.’’
A) otobüs B) babam
Cevaplar : 1-B 2-A 3-A 4-B 5-A
ETKİNLİK 3 :
Aşağıda ulama konusuyla ilgili verilen test sorularını doğru bir şekilde cevaplayınız. Cevaplar etkinliğin sonunda verilmiştir .

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ulama yoktur?
A) Annemin eli kanıyordu.
B) Dedemin bahçesinde gezindik.
C) Eve gitmek için çıktı buradan.
D) Çakmak ile ocağı yaktım.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla ulama olmuştur?
A) Emanet aldığım saat bozuldu.
B) Yarın öğlen yemeğe gidiyoruz.
C) Üç ay önce okula başladım.
D) Kapıdan Ali amca girdi içeriye.

3. Aşağıda cümlelerin hangisinde ulama olayı yaşanmıştır?
A) Sesim azalıyordu gittikçe.
B) Mehmet, Orhan ve ben geldik.
C) Direğe dayanmış duruyordum.
D) Yakında yeni bir film geliyormuş.
Cevaplar : 1-B 2-D 3-A

Ulama Nedir ?

Ulama Nedir ?
Ünsüz ile biten bir kelimeden sonra ünlü ile başlayan bir kelime geldiğinde birinci kelimenin sonundaki ünsüz harf ile ikinci kelimenin başındaki ünlü harfin birbirine bağlanarak okunmasına ulama denir . Yazım esnasında gösterilmeyen bu kural kelimeler okunurken kolaylık sağladığı için uygulanır .

Örnekler :
Aşağıdaki mısralarda altı çizili kısımlar birbirlerine ulanarak yani bağlanarak okunur .

- Seni bulmaktan önce aramak isterim
  Seni sevmekten önce anlamak isterim
  Seni bir yaşam boyu bitirmek değil de
  Sana hep hep yeniden başlamak isterim . ( Özdemir Asaf )

- Ben senin en çok sesini sevdim
   Buğulu çoğu zaman, taze bir ekmek gibi . ( Ümit Yaşar Oğuzcan )

- Oydu bir bakışta tanıdım onu
   Kuşlar bakımından uçarı ( Cemal Süreya )

- Yaş otuz beş yolun yarısı eder.
  Dante gibi ortasındayız ömrün. (Cahit Sıtkı Tarancı )

- Desem ki vakitlerden bir Nisan akşamıdır,
   Rüzgârların en ferahlatıcısı senden esiyor, ( Cahit Sıtkı Tarancı )

Not : Aralarında noktalama işareti bulunan kelimeler okunurken ulama yapılmaz . Çünkü noktalama işaretlerinde bir miktar duraklama yapmak gerekmektedir .

Örnekler :

- Marketten peynir , ekmek , ayran , et aldım .
- Yedek kulübesinden Ekrem , Ayhan , Erhan çağırıldı .

Ses Bilgisi-5 ( Ulama ve Vurgu )

9. Ulama :
Ünsüz harflerden biri ile biten bir kelimenin ardından ünlü harflerden biri ile başlayan bir kelime geldiği zaman bu iki kelime birbirinin devamıymış gibi birleştirilerek okunur. Bu ses olayına ulama adı verilir.
 Örnekler :
 Kahraman ırkıma ( kahrama nırkıma gibi okunur. )
Yurdumun üstünde ( yurdumu nüstünde gibi okunur.)
Helal olsun ( hela lolsun gibi okunur.)
Ben ezelden beridir ( be nezelden beridir gibi okunur.)
Çiğner aşarım ( çiğne raşarım gibi okunur.)
 Not : Ulama yapılabilmesi için iki kelime arasında herhangi bir noktalama işareti bulunmamalıdır. Arada noktalama işareti bulunursa duraklama yapılması gerektiği için ulanarak okunmaz.
 Örnekler :
 - geldik, ancak
- yeşil, açık
- Ahmet, Ali
 10. Vurgu
Konuşurken ya da okurken bazı hece ya da kelimelerin diğerlerine göre daha baskılı okunmasına vurgu denir. Vurgu ile alakalı özellikleri şöyle sıralayabiliriz.
 a. Kurallı fiil cümlelerinde yüklemden önce yer alan kelime vurguyu üzerine alır.
- Bugün akşama doğru babam gelecek.
Aylardır beklenen ziyaretçi yarın geliyor.
 b. Devrik cümlelerde vurgu yüklemin kendisindedir.
- Sevgili gitti bir haber bile vermeden.
- Dün kaçırdın sen o treni
 c. İsim cümlelerinde yüklem vurguyu üzerine çeker.
- Yazılmış her kitap güzeldir.
- Bizim için yaşamak bir zaferdir.
 ç. "mi" soru eki bulunan cümlelerde vurgu soru ekinden önce yer alan kelimededir.
- Bu adamı tanıdın mı?
Sen mi çağırdın taksiyi ?
 d. Soru anlamı "mi" eki ile değil de kelime ile sağlanıyorsa vurgu bu kelimelerin üzerindedir.
- Akşam size gelen misafir kimdi?