Tanık Gösterme ve Örneklendirme Arasındaki Fark Nedir ?

Tanık Gösterme ve Örneklendirme Arasındaki Fark Nedir ?

Tanık gösterme ve örneklendirme arasındaki farka geçmeden önce dilerseniz her iki düşünceyi geliştirme yolu ile ilgili kısa açıklamalar yapalım :
Tanık Gösterme : Anlatılanları daha etkileyici hale getirmek , okuyucu anlatılanlara inandırmak için toplum tarafından bilinen , tanınan insanların sözlerinden alıntı yapmaya tanık gösterme adı verilir .
Örneklendirme : Bir konunun daha iyi anlaşılabilmesi için konu ile ilgili örnekler vermeye denir .

Tanık Gösterme ve Örneklendirme Arasındaki Fark Nedir ?
Tanık gösterme de tanınmış bir insanın sözü mutlaka kullanılmalıdır . Söz tırnak içerisinde olduğu gibi aktarılır . Örneklendirmede ise kişinin adı geçer ama onun sözü alınmamıştır . Yani söylenen söz alınmışsa tanık gösterme kişinin yalnızca ismi belirtilmişse örneklendirme olur . Şimdi konuyu örneklerle karşılaştırmalı olarak açıklamaya devam edelim :

Örnekler :
- İnsanlar ile ilgili peşin hükme varmaya ön yargı denir . Ön yargı çok kötü bir şeydir . Bu konuda Einstein “ Ön yargıları yok etmek atomu parçalamaktan zordur . “ diyor . ( Tanık gösterme )
- Ön yargıları ortadan kaldırmanın zorluğunu birçok kişi dile getirmiştir . Bunlardan biri de Einstein’dir .

* Barış koşulları istediğimiz gibi olmasa bile savaştan daha iyidir . Hatta kazanacağımızdan emin bile olsak . Cicero bu durumu “ En haksız barışı , en adil savaşa tercih ederim . “ sözleri ile ifade etmiştir .

* Savaşlar insanlara ve devletlere büyük zararlar verir . Bu sebeple her zaman barış zemini aramak gerekir . Bu düşünceyi savunanlar arasında M. Kemal Atatürk ve Cicero gibi aydınlar gelmektedir  .

Büyük Ünlü Uyumuna Uyan Ve Uymayan Kelimelere Örnekler

Büyük Ünlü Uyumuna Uyan Ve Uymayan Kelimelere Örnekler

Bu yazımızda sizlere büyük ünlü uyumuna uyan ve uymayan kelimelere örnekler vereceğiz . Öncelikle kısaca büyük ünlü uyumu kuralını hatırlayalım :
- Türkçede ünlü harfler ikiye ayrılır :
1. Kalın Ünlüler : a , ı, o, u
2. İnce Ünlüler : e , i , ö , ü

Büyük ünlü uyumu kuralına göre kalın bir ünlü ile başlayan kelimelerde diğer ünlülerinde kalın olması gerekir . ( Mesela “kaşık” kelimesi “a” kalın ünlüsü ile başlamış “ı” kalın ünlüsü ile devam etmiştir . Yani büyük  ünlü uyumu kuralına uymaktadır . )

Büyük Ünlü Uyumu Kuralına Uyan Kelimelere Örnekler :
Aşağıdaki cümlelerde altı çizili olarak verilen kelimeler büyük ünlü uyumu kuralına uymaktadır .
1. Bahçedeki ağaç çok yaşlanmıştı .
2. Dışarıdaki anahtar bizim evin değildi .
3. Çok kaliteli bir bağlama yaptırıyorum .
4. Kırlangıçlar bu yıl çok geç geldi .
5. Köşedeki manav meyvelerin en tazesini satıyor .
6. Patlıcan faydalı bir sebzedir .
7. Soba gürül gürül yanıyordu .
8. Yufka ekmek yemeye bayılıyorum .
9. Yolculuk çok rahat geçmişti .
10. Kömürlükte gereksiz eşya haddinden fazlaydı .
11. Eskici kapının önünden bağırarak geçiyordu .
12. Tarladan gelincik çiçekleri topluyorduk .
13. Yüzük , parmağımı sıkmaya başlamıştı .
14 . Bazı yiyecekler sindirim problemine sebep oluyor .
15. Gölün çevresindeki ümitsiz bekleyiş sürüyor .
Not  :Yalnızca altı çizili kelimeler büyük ünlü uyumuna uyuyor diye düşünmeyelim . Aynı cümledeki diğer kelimelerden de büyük ünlü uyumuna uyanlar olabilir . Hatta bazı cümlelerin tamamı büyük ünlü uyumuna uyan kelimelerden meydana gelmiştir .

Büyük Ünlü Uyumuna Uymayan Kelimeler İle İlgili Örnekler
Aşağıdaki cümlelerdeki altı çizili kelimeler büyük ünlü uyumuna uymamaktadır .
1. Bakkaldan nişasta almamı istedi .
2. Otomobil son sürat üzerimize doğru geliyordu .
3. Psikoloji ödevinden geçer not alamadım .
4. Sabahleyin erkenden evden çıktık .
5. Yarınki ödevi arkadaşımın evinde hazırlayacağız .
6. Selam verip yanımıza oturdu .
7. Kanepelerin örtüsü çok güzel olmuş .
8. Kare  bir masa etrafında toplanmış oturuyorlardı .
9. Ezan sesini duyunca hemen abdest almak için kalktı .
10 . Herkes on tane yumurta getirsin dedi .
11. Yarın kirayı vermek için yanınıza geleceğim .
12. Evlerinin teras katı çok güzeldi .
13. Bir torba patates almamı istedi .
14. Fırından katmer de al .
15. Alevler tüm binayı sardı .

Not : Cümlelerdeki kelimelerden yalnızca altı çizili olanlar büyük ünlü uyumuna uymuyor diye düşünmeyelim . Aynı cümlede altı çizili olmayan kelimeler içerisinde de büyük ünlü uyumuna uymayan başka kelimeler de bulunabilir .

İçerisinde Ekfiil Bulunan Bir Hikaye

İçinde Ekfiil Bulunan Bir Hikaye

Ek fiili isim soylu sözcükleri yüklem yapmak kullanılan ya da basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı yapmak için kullanılan “ (i)di, (i)miş , (i)se “ eklerine verilen adlardır . Bu yazımında sizler için içerisinde ek fiillerin bulunduğu kısa bir yazmaya çalıştık . Koyu ve kırmızı renkle yazılmış olan kelimeler ek fiil almış kelimelerdir . Bu kelimelerin ek kök incelemesi yapılmayacaktır . Kelimeleri göstermesi bizden incelemesi de sizden olsun ki öğrenmenize fayda sağlayabilelim J

Ahmet ve Hasan
Ahmet ve Hasan çok iyi arkadaştı . Hemen hemen her gün birlikte gezip oynuyorlardı . Haftasonları bir araya geldiklerinde önce öğretmenlerin verdiği ödevleri yapıyor , daha sonra da köyün yakınındaki gölde balık avlıyorlardı . Bu iki dostun arkadaşlığı  çocukluk günlerine kadar dayanıyormuş . Bu iki gerçek dost Ahmet’in babasının şehirde bir iş bulması sebebiyle ayrılacakmış .

Ahmet bu haberi duymuştu ve çok üzgündü . Hasan’a nasıl söyleyeceğini düşünmeye başlamıştı . Ancak bir gün Hasan da çok üzgün gözüküyordu . İki dost da çok üzgündü . Ahmet Hasan’a niçin keyifsiz olduğunu sordu . Hasan çok zorlansa bile Ahmet’e babasının şehirde bir iş bulduğunu ve oraya taşınacaklarını söyledi . Bir anda Ahmet sevinçten adeta havalara uçmuştu . Hasan biraz şaşkın ve kırgın bu habere niçin sevindiğini sordu arkadaşına . Ahmet de kendilerinin de şehre taşınacağını ve bu yüzdende ayrılmayacaklarını söyledi . Bunun üzerine iki dost birbirine sımsıkı sarılmıştı . 

Fiilimsiler İle İlgili Test Soruları - 4

Fiilimsiler İle İlgili Test Soruları - 4

1. Aşağıdaki tümcelerden hangisinde fiilimsi kullanılmamıştır ?
A) Bu alanda yazılan yazıları özel olarak inceledik .
B) İnsan bir varlığı gönülden sevdi mi her şeyi ona güzel görünür .  
C) Küçük yaşlardan itibaren okumayı alışkanlık haline getirdi .   
D) Onun tecrübelerinden yararlanmak için her yolu deniyordu .   
2. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde yüklem ek eylem ile çekimlenmiş bir fiilimsidir ?
A) Müzik dinlemek sıkıntılardan bir nebze olsun uzaklaşmaktır .
B) Onu bir daha buralarda gören olmadı .
C) Kimsenin canı yanmadan bu olayı sonlandırmaya çalıştı .
D) Bir ay çalışıp tekrar dönecekti .  
3.
Önce türkülerimizi öğren,
Seni büyüten ninnilerimizi belle,
Gidenlere yakılan ağıtları…
Her sözün en güzeli Türkçe'mizde
Yukarıdaki dizelerde fiilimsi eki almış kaç kelime kullanılmıştır ?
A) 1      B) 2     C) 3     D) 4
4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yüklem fiilimsi eki almıştır ?
A) Yavaş yavaş tanıyacaksın insanları .  
B) O günleri andıkça yüreğim sızlıyor .  
C) Yalnız kalmak iyi insanların kaderidir .  
D) Ruhumuzdaki güzellikleri yeşerten su ağlamaktır .  
5. Aşağıdaki tümcelerin hangisinde farklı türde bir fiilimsi kullanılmıştır ?
A) Alınacak malzemelerin listesini hep beraber yaptık .
B) Giden arabanın arkasından bakakaldık .
C) Yıkılan duvarın önünde bizi bekliyordu .  
D) Koşarak önümüzden geçtiler .  


6.
1. Bu gün satılacak meyveler raflara yerleştirildi .  
2. Eşyaları kapının önündeki kamyona taşımaya başladık .  
3. Konuştukça etraftakilerin dikkatini daha fazla çekmeye başladı .
4. Kapıdaki herkes heyecanla bir haber bekliyordu bizden  .   
Yukarıdaki cümlelerden hangisinde fiilimsi kullanılmamıştır ?
A) 1      B) 2      C) 3     D) 4  
7. " Hayatımıza giren insanlar bize mutlaka bir şeyler katmıştır ?"
Yukarıdaki cümledeki fiilimsinin özdeşi aşağıdaki cümlelerin hangisinde kullanılmıştır ?
A) Onu tanıyalı her günüm neşeli geçiyor .  
B) Bir gün içinde bakılmadık yer bırakmadık .  
C) Bu dünyaya sevmek için geldik .  
D) İçeri bakıp tekrar dışarı yöneldi .     
8. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde altı çizili kelime fiilimsi değildir ?
A) Eşyalarını toplayıp evden ayrıldı .
B) Şu hayatta kendi paranı kazanmak gibisi yok .  
C) Karşı taraf barışma talebinde bulundu .
D) Küçücük bedeniyle koca torbayı taşımaya çalışıyor .  
9. "  Yanımızdan konuşarak uzaklaştılar . "
Yukarıdaki cümlede yer alan fiilimsi ile aynı türde fiilimsi aşağıdaki seçeneklerin hangisinde kullanılmıştır  ?
A) Çıkarken anahtarı almayı unutma .  
B) Tanışma yıl dönümüne az bir süre kaldı .  
C) Eskiden konuşmak daha bir zevkliydi .
D) Kapıdan giren adamı tanıdık .   
10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili fiilimsi tür olarak diğerlerinden farklıdır ?
A) Umulmadık taş baş yarar .
B) Saati ayarlamayı unutunca işe geç kaldı .
C) Bugün yapacak iş yoktur .   
D) Tanınmış sanatçı yeni albüm için hazırlanıyor .   
Cevap Anahtarı
1
B
2
A
3
C
4
D
5
D
6
D
7
B
8
A
9
A
10
B
11
12
13
14
15



Gülme Komşuna Gelir Başına Atasözü İle İlgili Kompozisyon

Gülme Komşuna Gelir Başına Atasözü İle İlgili Kompozisyon

Hepimiz zaman zaman istenmedik olaylarla karşılaşabiliriz . Bu olaylar bizim başımıza gelebildiği gibi başkalarının başına da gelebilir . İnsan başkalarının yaşadığı olumsuz olayları kendi başına gelmediği için tam manasıyla algılayamaz ve o kişi ile alay edebilir . Alay etmese bile kınadığı olur . Ama unutmamak lazım ki birinin başına gelen kötü şeyler bizim de başımıza gelebilir .

Kışın buzda kayıp düşen insanlara gülenlere şahit olmuşsunuzdur . Etraftaki insanlar düşenlere gülerler ama unutmamak lazım ki biz gülerken o insanın canı yanmaktadır ve o insanın yerinde biz de olabilirdik . Ya da birisinin işleri kötü gidip de iflas ettiği zaman " iyi oldu , o da daha dikkatli çalışsaydı vb. " ifadeler kullandığımızda , aynı kaderi yaşayan biz de olabilirdik diye düşünmek lazım . Bu atasözümüz bize empati kurmanın önemini anlatmaktadır . Empati kuran yani kendisini karşısındaki insanın yerine koyan ve onun duygularını anlamayan çalışan insanlar başkalarının zor durumuna sevinemezler .


"Gülme komşuna gelir başına " atasözü hepimize insan olduğumuzu ve hatalar yapabileceğimizi söyler . Bu sebeple başkalarının hatalarına ya da yanlışlarına sevinmek ya da ayıplamak insani bir tutum değildir . İnsanları ayıplamak yerine onların dertlerine derman olmaya çalışmak gerekir .İşte bunu yaptığımız zaman hem daha iyi insan olmuş oluruz, hem de insanların gönlüne girmiş oluruz. Kimseye gülmediğimiz için, dalga geçmediğimiz için saygın bir insan oluruz.