Örneklerle Konular etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
Örneklerle Konular etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

Edatlar İle İlgili Örnekler


Edatlar İle İlgili Örnekler

Bu yazımızda sizler için edatlar ile ilgili örnekler üzerinde duracağız . Yazımızın konusu edatlar ile ilgili örnekler olduğu için konu anlatımına detaylı şekilde girilmeyecektir . Edatlar ile ilgili olarak detaylı bir konu anlatımı istiyorsanız buraya tıklayabilirsiniz .

Edatlar yalnız başlarına anlamına olmayan ve kullanıldığı cümle içerisinde benzetme , araç , ilgi vb. anlamlar kuran kelimelerdir . En çok kullanılan edatlar ve örnekleri şunlardır :

1. "Gibi" : Benzerlik ve zaman gibi anlamlar katar .
- Çocuğun deniz gibi dalgaları saçları vardı .
- Havaya bakılırsa yağmur yağacak gibi duruyor .
- Gözleri birazdan ağlayacakmış gibi bakıyor .
- Sesleri duyduğum gibi dışarı fırladım .
- Çocuğu kaptığım gibi hastaneye koştum .
- Dedem karınca gibi çalışkan bir adamdı .
- Otobüsten indiğim gibi eve koştum .

2. "İçin" : Amaç ve sebep gibi anlamlar katar .
- Çalışmak için yurt dışına gitti .
- Ağladığı için gözleri şişmişti .
- Bu hediyelerin hepsi senin için alındı .
- Her zorluğa senin için katlandım .
- O çocuk için çok zekidir diyorlar .
- Yaptıklarım için verilen bu para çok az .


3. "Üzere " : amaç , süre , şart vb. anlamlar katar .
- Bir süre dinlenmek üzere Antalya'ya gitti .
- Bir hafta içerisinde bitirmek üzere yeni bir kitap aldı .
- Yiyeceklerimiz tükenmek üzereydi .
- Beklenen maç başlamak üzere .

4. "Diye " : Sebep ve amaç anlamları katar .
- İstediğim üniversiteye gideyim diye gece gündüz ders çalışıyor .
- Hava karardı diye hepimiz içeri girdik .

5. "Kadar" : Karşılaştırma vb. anlamlar katar .
- Senin kadar akıllı birini daha önce hiç görmedim .
- Yüz kadar taraftar maçı izlemeye gitti .

6. "Ancak" : yerine ama getirildiği durumlarda bağlaç olur diğer durumlarda edat olur .
- Bu sorunları ancak sen çözebilirsin .
- Bu ev ancak üç yüz bin lira eder .
- Beni ancak sen anlayabilirsin .

7. "Göre"  :
- Ahmet Mehmet'e göre daha uzun boyludur .
- Bana göre bu sınıfın en çalışkanı Ayşe'dir .

8. "-dan dolayı" : sebep anlamı katar .
- Ağladığından dolayı gözleri şişmiş .
- Çok şey bildiğini sandığından dolayı çok hata yapıyor .

9. "- den beri " : zaman anlamı katar .
- Dünden beri bizi aramadı .
- Onu tanıdığımdan beri işlerim rast gitmedi .

10. "Yalnız" : yerine "ama" getirilebilirse bağlaç olur, diğer durumlarda edat olur .
- Benim dertlerimden yalnız sen anlarsın .
- Konuyu yalnız o anlayabildi .



İsim Çekim Ekleri İle İlgili Örnekler


İsim Çekim Ekleri İle İlgili Örnekler

Çekim ekleri kelimelere gelerek onların cümle içerisinde görev almasını sağlayan eklerdir . Çekim ekleri bildiğiniz gibi eklendiği kelimenin anlamında değişiklik yapmaz . Bu ekler isimlere gelen çekim ekleri ve fiillere gelen çekim ekleri olmak üzere ii gruba ayrılır . Şimdi isim çekim ekleri ve kısaca görevleri ile bu eklerle ilgili örneklerimize geçelim :

İsim Çekim Ekleri : İsim soylu sözcüklere gelen eklerdir . İsim çekleri şunlardır :

a. Çokluk Eki : "-lar/-ler" ekidir . İsimlere gelerek sayılarının birden fazla olduğu anlamını verir .
Örnekler : araba-lar, ev-ler, kuş-lar, taş-lar, balık-lar, masa-lar, tahta-lar , defterler vb.
b. Hal Ekleri : İsimlere gelerek onların yüklem ile ilişkisini belirten eklerdir :
- İlgi Hali (-i) : ev-i , araba-y-ı , kapı-y-ı, duvar-ı , okul-u
- Yönelme Hali ( -e ) : okul-a , köprü-y-e , duvar-a , kitap-a
- Bulunma Hali (-da) : araba-da , defter-de, su-da , para-da , kapı-da
- Ayrılma Hali (-den ) : kağıt-dan , yastık-dan, yol-dan , çöp-den , ses-den


c. İyelik Ekleri : İsim soylu sözcüklere gelerek bir varlığın kime ait olduğunu gösteren eklere iyelik ekleri adı verilmektedir . Türkçede üçü tekil üçü çoğul olmak üzere altı tane kişi zamiri vardır . Kişi zamirleri " ben , sen , o , biz , siz , onlar "dır . İyleik eki alan kelimelerin ise " benim , senin , onun , bizim , sizin , onların " şeklinde söylenebilmesi lazımdır .

Örnekler :
( benim ) ev-im
( senin ) ev-in
( onun ) ev-i
( bizim ) ev-imiz
( sizin ) ev-iniz
( onların ) ev-leri

Not : iyelik eki olan "-i " ile belirtme hal eki olan "-i" karıştırılabilir . Ayırt etmek için "-i" eki alan kelimenin önüne "onun" getiririz anlamlı olursa iyelik ekidir , anlamlı olmazsa belirtme hal ekidir .

Örnek : 
- ( onun ) ev-i iyice temizlediler . ( belirtme hal eki )
- ( onun ) ev-i çok güzeldi . ( iyelik eki )

d. İlgi Eki ( -nın/-nin ) :
İlgi eki hel eklerinden farklıdır . Çünkü hal ekleri bir ismin fiille ilgisini gösterirken , ilgi eki bir ismin başka bir isim ile ilgisini gösterir ve iki isim arasında belirtili isim tamlaması kurar .

Örnekler : kapı-nın , ev-in , bahçe-nin , duvar-ın , sen-in , kapı-nın

Ünsüz Benzeşmesi ve Ünsüz Yumuşaması İle İlgili 20 Örnek Verir Misiniz ?


Ünsüz Benzeşmesi ve Ünsüz Yumuşaması  İle İlgili 20 Örnek Verir Misiniz ?

Konu ile ilgili örneklere geçmeden önce isterseniz kısaca bilgiler verelim :

Ünsüz Benzeşmesi Nedir ?
Türkçe’de f,s,t,k,ç,ş,h,p ünsüzleri ile biten kelimelerden sonra “c,d,g” ünsüzleri ile başlayan bir ek gelirse bu ekteki “c,d,g” ünsüzleri sırasıyla “ç,t,k” ünsüzlerine dönüşür . Bu ses olayına ünsüz benzeşmesi ya da diğer adı ile ünsüz sertleşmesi adı verilmektedir . Şimdi örneklerimize geçelim :

1. kapak-dan (kapaktan)
2. tabak-da ( tabakta )
3. çalış-gan ( çalışkan )
4. simit-ci (simitçi )
5. şaş-gın ( şaşkın )
6. bardak-da ( bardakta )
7. güreş-ci ( güreşçi )
8. tarak-dan ( taraktan )
9. durak-da ( durakta )
10. kasap-dan ( kasaptan )
11. sınıf-da ( sınıfta )
12. beleş-ci ( beleşçi )
13. kerpiç-den ( kerpiçten )
14. bilet-ci ( biletçi )
15. akış-gan ( akışkan )
16. hoşaf-cı ( hoşafçı )
17. köpek-den ( köpekten )
18. sahaf-da (sahafta)
19. kitap-cı ( kitap-çı )
20. toprak-da ( toprakta )

Ünsüz Yumuşaması Nedir ?
“ p,ç,t,k” ünsüzlerinden biri ile biten bir kelimeye ünlü ( a,e,ı,i,o,ö,u,ü ) ile başlayan bir ek geldiği zaman “p, ç, t, k” ünsüzleri sırası ile “ b , c , d , g/ğ “ ünsüzlerinden birine dönüşür . Aşağıdaki kelimeler ünsüz yumuşamasına örnek olarak verilebilir :

1. tabak-a ( tabağa )
2. bardak-ı ( bardağı )
3. yürek-i ( yüreği )
4. umut-u ( umudu )
5. ağaç-ı ( ağacı )
6. balık-ı ( balığı )
7. inat-ı ( inadı )
8. ayak-a (ayağa )
9. tarak-ı ( tarağı )
10. borç-um ( borcum )
11. genç-iz ( genciz )
12. harç-a ( harca )
13. bacak-ın (bacağın )
14.hesap-ınız ( hesabınız )
15. dolap-a ( dolaba )
16. kurt-u ( kurdu )
17. sokak-ın ( sokağın )
18. kaşık-ı ( kaşığı )
19. kulak-ım ( kulağım )
20. bilek-im ( bileğim )

Metin Türleri İle İlgili Etkinlik-1


Metin Türleri İle İlgili Etkinlik-1

Aşağıda özellikleri verilen metin türlerini söyleyin  . Cevaplar en altta yazmaktadır .
Aşağıda bilgileri verilen metin türlerini ilgili boşluklara yazınız.

1. Bir konu ile ilgili bilgi vermek, bir konu hakkındaki görüşleri kanıtlar sunarak okuyucuya kabul ettirmek amacıyla kaleme alınan yazı türüdür. Bir fikri, görüşü ve gerçeği geniş halk kitlelerine duyuran kişi alanında uzmanlaşmıştır. Bu nedenle bu yazılara bilimsel yazılar da denir.
(………………………………….)

2. Aklınıza gelebilecek her türlü konu ile ilgili olan bu türde yazara kendi duygu ve
düşüncelerini yazarken kanıtlama amacını gütmez . Yazarın yazdıkları tamamen kendine aittir. Bu sebeple kullanılan dil içten ve rahattır .
(………………………………….)

3. Bir sanat ya da fikir eserini tanıtırken eserin güçlü ve zayıf yönlerinin ele alındığı türdür. Bu yazının yazarı okuduğu veya izlediği sanat veya fikir eserine ait değerlendirmelerde bulunur. Yazı önyargısız bir şekilde kaleme alınmalıdır. Çünkü eserin değeri ortaya konmaya çalışılmaktadır. Okuyucular genellikle olumsuzu ile karşılaşsa da bu türün olumluları az değildir.
(…………………………………)

4. Gazete ya da dergilerin belli köşelerinde kaleme alınan bu yazılar; belgelendirme ve kanıtlama amacı gütmez. Günlük olaylar, ülke olayları veya yazarın bir konu hakkındaki görüş ve düşüncelerini çeşitli yönlerden inceleyen yazılar olarak bilinir.
(………………………………….)


5. Toplumu ilgilendiren güncel bir olayı okuyucu ile konuşuyormuş gibi içten ve anlaşılır bir şekilde ele alan bu türde kanıtlama amacı yoktur. En önemli özelliği karşılıklı konuşma havası içerisinde yazılmasıdır.
(………………………………….)

6. Bu yazının yazarı yurt içinde veya yurt dışında gittiği yerlerle ilgili gözlemlerini kaleme alır. Gördüklerinin tamamını anlatmak yerine ilginç olanları tercih eder yazısında. Yazının okunurluk seviyesini artırmak için okuyucuya gittiği yerin ilginç gelebilecek özelliklerini aktarır.
(………………………………….)

7. Herhangi bir alanda ün yapmış kişiler, başlarından geçen veya tanık oldukları olayları belli bir zaman sonra yazıya dökerler. Bu yazıyı yazarken bilgi ve gözlemlerine dayanarak yazarlar. Bu yazı ile okuyucu geçmişle ilgili bilgi sahibi olur.
(………………………………….)

8. Bu yazıda yaşanan olaylar, duygular ve düşünceler günü gününe yazılır. Yazılan günün tarihi de yazının uygun bir yerine not edilir. Yazan kişinin hayatı ile ilgili izler taşıyan bu yazıda yazar kendi ile konuşuyor havasındadır.
(………………………………….)

9. Genellikle ünlü kişilerin hayatlarının tamamını ya da bir bölümünü anlatan bu yazılarda bilgi vermek amaç edinilmiştir . Yazıyı kaleme alan kişi, araştırma sonuçlarını yazılı hale getirir. Üçüncü kişi ağzı bu yazının tamamına hâkimdir.
(………………………………….)

10. Yazar, bu yazıda kendi hayatını kaleme alır. Kullanılan birinci kişi ağzıdır.
(………………………………….)

Cevaplar : 1-makale  2- deneme 3- eleştiri 4- fıkra ( köşe yazısı ) 5- sohbet (söyleşi )  6- gezi yazısı 7- anı 8- günlük 9- biyografi 10- otobiyografi




Ulama ile İlgili Örnekler, Etkinlik ve Test Soruları


Ulama ile İlgili Örnekler, Etkinlik ve Test Soruları

 Aşağıda verilen cümlelerde altı çizili kısımlarda ulama bulunmaktadır .
1. ‘’Geniş bir ovada yürüyorduk.’’
ULAMA :  Bir ova
2. ‘’Aldığı elbisenin üstü kırışmış.’’
ULAMA: elbisenin üstü
3. ‘’Pazardan beş adet erik aldım.’’
ULAMA: beş adet
4. ‘’İstiklal Marşı’nı, Mehmet Akif Ersoy yazdı.’’
ULAMA: Mehmet Akif
5. ‘’Şuradaki küçük evde oturuyorduk.’’
ULAMA: küçük evde
6. ‘’Kar yağışında kardan adam yaptık bahçede.’’
ULAMA: kardan adam
7. ‘’Yolda yürüyen yaşlı adama yardım etti.’’
ULAMA: yardım etti.
8. ‘’Dün mutlu bir pazar akşamı geçirdik.’’
ULAMA: pazar akşamı
9. ‘’Beceriksiz olan insanlara destek olmalıyız.’’
ULAMA: Beceriksiz olan , destek olmalıyız
10. ‘’Bir ay kadar önce buraya taşındık.’’
ULAMA: kadar önce
11. ‘’Otobüsün önünde bir dakika önce kaza oldu.’’
ULAMA: Otobüsün önünde

ETKİNLİK 2:
Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yere ulama olabilmesi için verilen şıklardan hangisi getirilmelidir örnekteki gibi doğru bir şekilde bulunuz.  Cevaplar etkinliğin sonunda verilecektir .
1. ‘’Dün ……………… teyzemlere bize geldi.’’
A) sabah  B) akşam

2. ‘’Yolun ……………… trafik çoktu.’’
A) ilerisinde  B) solunda

3. ‘’Uzaktaki gölün ……………… balıklar yüzüyordu.’’
A) ortasında B) kenarında

4. ‘’Sınıfta on …………… öğrenci vardı.’’
A) yedi B) üç

5. ‘’Durakta otururken beklediğim ……………… geldi.’’
A) otobüs B) babam
Cevaplar : 1-B 2-A 3-A 4-B 5-A
ETKİNLİK 3 :
Aşağıda ulama konusuyla ilgili verilen test sorularını doğru bir şekilde cevaplayınız. Cevaplar etkinliğin sonunda verilmiştir .

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ulama yoktur?
A) Annemin eli kanıyordu.
B) Dedemin bahçesinde gezindik.
C) Eve gitmek için çıktı buradan.
D) Çakmak ile ocağı yaktım.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla ulama olmuştur?
A) Emanet aldığım saat bozuldu.
B) Yarın öğlen yemeğe gidiyoruz.
C) Üç ay önce okula başladım.
D) Kapıdan Ali amca girdi içeriye.

3. Aşağıda cümlelerin hangisinde ulama olayı yaşanmıştır?
A) Sesim azalıyordu gittikçe.
B) Mehmet, Orhan ve ben geldik.
C) Direğe dayanmış duruyordum.
D) Yakında yeni bir film geliyormuş.
Cevaplar : 1-B 2-D 3-A

Biçimce Olumlu Anlamca Olumsuz Cümlelere Örnekler


Biçimce Olumlu Anlamca Olumsuz Cümlelere Örnekler

Bazı cümleler içerisinde olumsuzluk bildiren "-ma/-me" , "-sız/-siz"  eklerini ya da " değil, yok " gibi olumsuzluk bildiren kelimeleri almasa da anlam olarak olumsuz mana taşır . Bu tür cümlelere biçimce olumlu anlamca olumsuz cümleler denilmektedir . Biçimce olumlu anlamca olumsuz cümleler genellikle sözde soru cümleleri şeklinde ya da "ne .... ne ... " gibi bağlaçlarla yapılır . Aşağıdaki cümleler biçimce olumlu olmasına rağmen anlamca olumsuzdur .

1. Senin gibi bir adamın sözüne inanır mıyım hiç ? ( inanmam )
2. Bir daha onun yanına gider miyim ? ( gitmem )
3. Bu gibi insanlara nasıl itimat ediyorsun ? ( etme )
4. Para vardı da biz mi harcadık . ( yoktu )
5. Uzun zamandır ne arıyor ne de soruyor . ( aramıyor , sormuyor )

6. Bu soğuk havada üzerine bir şey almadan dışarı çıkılır mı ? ( çıkılmaz )
7. Sana bir kez daha görev verilir mi sanıyorsun . ( verilmez )
8. Onu bu eve bir daha alırım sanıyorsan yanılıyorsun . ( almam )
9. Ben törelerimize ihanet eder miyim ? ( etmem )
10. Ne sevenim var ne soranım var . ( sevenim de yok soranım da yok )
11. Sana yüz çevireceğimizi mi sandın . ( çevirmeyiz )
12. Senin yanında olmayı kim ister artık ? ( kimse istemez )






Biçimce Olumsuz Anlamca Olumlu Cümlelere Örnekler


Biçimce Olumsuz Anlamca Olumlu Cümlelere Örnekler

Türkçede cümleleri olumsuz yapmak için kullanılan bazı ek ve kelimeler vardır . Fiilleri olumsuz yapmak için "-ma/-me" eki , isim soylu sözcükleri olumsuz yapmak için "-sız/-siz" eki ve "değil , yok " gibi kelimeler kullanılır . Bir cümlede olumsuzluk ifade eden bu ek ya da kelimelerden ikisi bir arada kullanılırsa cümle biçim olarak olumsuz görünmesine rağmen olumlu olur . Bunu tıpkı matematikte eksi ile eksinin çarpımının artı olması gibi düşünebiliriz . Aşağıdaki cümleler biçimce olumsuz anlamca olumlu cümlelere örnek olarak verilebilir :

- Senin duygularını anlamıyor değilim . ( anlıyorum )
- Bu olaylarda onun da parmağı yok değil . ( var )
- Senin beni ne kadar sevdiğini bilmiyor değilim . ( bilmiyorum )
- Onun bu millet için neler yaptığını bilmez miyim . ( biliyorum )

- Bu markette yok yok . ( her şey var )
- Arkamdan söylediklerini duymadım sanma . ( duydum )
- Ekonomik kriz bizim ülkemizi de etkilemedi değil . ( etkiledi )
- Verdiğim sözlerin hiçbirini tutmamış değilim . ( bazılarını tuttum )
- Ona duygularımı anlatmaktan korkmuyor değilim . ( korkuyorum )
- Bu kadar büyük bir şöhrete kim sahip olmak istemez . ( herkes ister )

Biçimce Olumlu Anlamca Olumsuz Cümlelere Örnekler

Biçimce Olumsuz Anlamca Olumlu Cümlelere Örnekler

Edilgen Çatılı Fiiller İle İlgili 20 Örnek


Edilgen  Çatılı Fiiller İle İlgili 20 Örnek

Edigen  çatılı fiiller ile ilgili örneklere geçmeden önce isterseniz kısaca edilgen çatılı fiillerden bahsedelim . Edilgen çatılı fiillerde “sözde özne” kullanılır . Yani yüklemde bildirilen iş , oluş ya da durumun kim tarafından yapıldığı net bir biçimde belli değildir . Edilgen çatılı fiillerde “-l , -n “ edilgenlik eki kullanılır . Edilgen çatılı fiillerde aslında nesne olan varlık özne gibi gözzükmektedir . Aşağıdaki cümlelerde koyu olarak yazılan kelimeler edilgen çatılıdır .

1. Kısa süre içerisinde kapı açıldı . ( kapı )
2. Vatandaşlar olay yerinden uzaklaştırıldı . ( vatandaşlar )
3. Tüm konular öğrencilere anlatıldı . ( tüm konular )
4. Silah büyük ve derin bir göle atıldı . ( silah )
5. Oraya kısa sürede varıldı . ( oraya )
6. Her yer temiz tutuluyor . ( her yer )
7. Tüm okul kısa sürede boyandı . ( tüm okul )

8. Babası sert bir dille uyarıldı . ( babası )
9. Evin etrafı kalın duvarlarla çevrilmiş . ( evin etrafı )
10. Bugün öğrencilere kitap dağıtıldı . ( kitap )

11. Sandalye dün akşam kırılmış . ( sandalye )
12. Rapor büyük bir özenle yazıldı . ( rapor )
13. Çocuklara güzel bir animasyon film izletildi . ( animasyon film )
14. Vizyona yeni giren filmler tanıtıldı . ( vizyona yeni giren filmler )
15. Zarar etmeye başlayan işletme kısa süre sonra kapatıldı . ( zarar etmeye başlayan işletme )
16 . İşe yaramayan eşyalar atıldı . ( işe yaramayan eşyalar )
17. Her yer köşe bucak temizlendi . ( her yer )
18. Tüm bulaşıklar yıkandı . ( tüm bulaşıklar )
19. Olaya yerindeki deliller aranıyor . ( olay yerindeki deliller )
20. Öğrencilere kitap okutuldu . ( kitap )  

 Etken Çatılı Fiiller İle İlgili 20 Örnek



Edilgen  Çatılı Fiiller İle İlgili 20 Örnek