Gençliğe Hitabe'nin Cümlenin Ögelerine Ayrılması

Gençliğe Hitabe'nin Cümlenin Ögelerine Ayrılması

Bu yazımızda "Gençliğe Hitabe"dekicümleri ögelerine ayıracağız . Yanlışlık ya da eksiklik olduğunu düşündüğünüz cümleler için yorum yazarak görüşlerinizi bizlerle paylaşabilirsiniz . Şimdi cümleleri ögelerine ayırmaya geçebiliriz :

1. Ey Türk Gençliği!
Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk Cumhuriyetini , ilelebet , muhafaza ve müdafaa etmektir .

- Ey Türk Gençliği : Cümle dışı unsur
- Muhafaza ve müdafaa etmektir : Yüklem
- Birinci vazifen : Özne
- Türk istiklalini ve Türk cumhuriyetini : Belirtili Nesne
-İlelebet : Zarf Tümleci

2. Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur.

- Budur : Yüklem
- Mevcudiyetinin istikbalinin yegane temeli : Özne

3. Bu temel, senin, en kıymetli hazinendir.
- Senin en kıymetli hazinendir : Yüklem
- Bu temel : Özne

4. İstikbalde dahi, seni bu hazineden mahrum etmek isteyecek, dahilî ve haricî bedhahların olacaktır.
- olacaktır : Yüklem
- seni bu hazineden mahrum etmek isteyecek, dahilî ve haricî bedhahların : Özne
- İstikbalde dahi : cümle dışı unsur

5. Bir gün, İstiklâl ve Cumhuriyeti müdafaa mecburiyetine düşersen, vazifeye atılmak için, içinde bulunacağın vaziyetin imkân ve şerâitini düşünmeyeceksin!
- düşünmeyeceksin : Yüklem
- içinde bulunacağın vaziyetin imkân ve şerâitini : Belirtili nesne
- Bir gün, İstiklâl ve Cumhuriyeti müdafaa mecburiyetine düşersen : Zarf tümleci
- Vazifete atılmak için : zarf tümleci

6. Bu imkân ve şerâit, çok nâmüsait bir mahiyette tezahür edebilir.
- tezahür edebilir : Yüklem
- bu imkan ve şerait : Özne
- çok namüsait bir mahiyette : dolaylı tümleç

7. İstiklâl ve Cumhuriyetine kastedecek düşmanlar, bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili olabilirler.
- olabilirler : yüklem
- İstiklâl ve Cumhuriyetine kastedecek düşmanlar : yüklem
- bütün dünyada emsali görülmemiş bir galibiyetin mümessili : belirtisiz nesne

8. Cebren ve hile ile aziz vatanın, bütün kaleleri zaptedilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş olabilir.
-olabilir : yüklem
- aziz vatanın, bütün kaleleri zaptedilmiş, bütün tersanelerine girilmiş, bütün orduları dağıtılmış ve memleketin her köşesi bilfiil işgal edilmiş : özne
- cebren ve hile : zarf tümleci ( edat tümleci )

9. Memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet ve dalâlet ve hattâ hıyanet içinde bulunabilirler.
- iktidara sahip olanlar : özne
- bulunabilirler : yüklem
- memleketin dahilinde
- gaflet ve dalâlet ve hattâ hıyanet içinde : zarf tümleci

10. Hattâ bu iktidar sahipleri şahsî menfaatlerini, müstevlilerin siyasi emelleriyle tevhit edebilirler.
- hatta : cümle dışı unsur
-tevhid edebilirler :yüklem
- bu iktidar sahipleri : özne
- şahsi menfaatlerini : belirtili nesne
- müstevlilerin siyasi emelleriyle : zarf tümleci ( edat tümleci )

11. Millet, fakr ü zaruret içinde harap ve bîtap düşmüş olabilir.
- olabilir : yüklem
- millet: özne
- fakr ü zaruret içinde harap ve bitap düşmüş : belirtisiz nesne

12. Muhtaç olduğun kudret, damarlarındaki asil kanda mevcuttur!
- mevcuttur : yüklem
-muhtaç olduğun kudret : özne
-damarlarındaki asil kanda : dolaylı tümleç

Atatürk "Türk Dili ve Edebiyatına Neden Çok Önem Vermiştir ?" Sorusuyla İlgili Yazı Yazınız .

Atatürk "Türk Dili ve Edebiyatına Neden Çok Önem Vermiştir ?" Sorusuyla İlgili Yazı Yazınız .

Bir topluluğu millet yapan çeşitli unsurlar vardır . Bu unsurlar içerisinde dil , ırk birliği , ülkü birliği en önde gelen hususlardır . Bunların içerisinde de en önemli olanların başında kuşkusuz dil gelir . Çünkü millet olmak için aynı dili konuşmak şarttır . Atatürk de bu gerçeği çok iyi bildiği için dilimize çok büyük önem vermiş ve hem dilimizin gelişimi hem d edebiyat alanında önemli çalışmalara öncü olmuştur .

"Türk dili zengin, geniş bir dildir. Her kavramı ifade kabiliyeti vardır. Yalnız onun bütün varlıklarını aramak, bulmak, toplamak, onlar üzerinde çalışmak lazımdır. (1930)" diyerek Atatürk dilimiz üzerinde yapılacak olan çalışmalara vereceği desteği göstermiştir . Atatürk milliyetçi bir liderdi ve milli hislerin oluşmasının milli bir dil ile olabileceğini iyi biliyordu . Çünkü aynı dili konuşmayan insanlar arasında kültürel ve manevi birlik sağlamak mümkün değildir . Atatürk dil meselesinin bir bağımsızlık meselesi olduğunu düşünüyordu ve bu düşüncesini  "Ülkesini yüksek bağımsızlığını korumasını bilen Türk milleti, dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır. (1930)" sözü ile ifade etmiştir .


Dil millet olarak varlığımızı devam ettirebilmemizin en önemli yoludur . Tarihte nice milletler vardır ki dilleri ile birlikte yok olup gitmişlerdir . Bu sebeple dilimize ve edebiyatımıza gereken önemi vermeliyiz . 

Cümle Dışı Unsurlar Nelerdir ?

Cümle Dışı Unsurlar Nelerdir ?

Cümlenin kuruluşuna doğrudan katkısı olmayan ve cümlenin herhangi bir ögesi olmayan , cümlenin anlamına yardımcı olan kelime ya da kelime gruplarına cümle dışı unsurlar denmektedir .

Cümle dışı unsurlar şunlardır :

1. Bağlaçlar

( Aşağıdaki cümlelerde koyu yazılan kelimeler bağlaçtır ve cümle ögelerine ayrılırken cümle dışı unsur olarak adlandırılır . )
- Seni affedebilirim lakin bir daha buralarda gözükme .
- Yanınıza gelmek istedim fakat telefonlarınıza ulaşamadım .

2. Hitap İfadeleri

( Aşağıdaki cümlelerde koyu yazılan kelimeler hitap bildiren ifadelerdir ve cümle dışı unsur olarak adlandırılırlar . )
- Arkadaş ! Yurduma alçakları uğratma sakın .
- Ey İnsanlar ! Birbirinizi üzmeyin .
- Allah'ım , benim mi bu çizgili yüz ?

3. Cümle şeklindeki yani bir ögenin açıklayıcısı olmayan arasözler cümle dışı unsur olarak adlandırabiliriz .

- Bu şehir - başka şehirlere benzemez - çocukluğumun en güzel yıllarının geçtiği yerdir .
- Boyun ağrılarım - soğuklardan olmalı - kış aylarında çok artıyor .
- Evet , bu soruların cevaplarını biliyorum .

4. Ünlemler

( Aşağıdaki cümlelerde koyu yazılan kelimeler ünlemdir ve cümle dışı unsur olarak adlandırılır . )
- Of , bugün yapılacak olan sınavı unuttum !
- Hey , beni bekleyin .
- Oh , sonunda tüm ödevlerimi bitirdim .


Sorumluluk İle İlgili Kompozisyon

Sorumluluk İle İlgili Kompozisyon

İnsanın diğer canlılardan farklı olmasını sağlayan bazı özellikleri vardır . Bu özelliklerinden birisi de "sorumluluk"tur . İnsan yalnızca yiyip , içen , uyuyan bir varlık değildir . Bazı sorumlulukları da vardır ve bu sorumluluklar hem insanın kendi hayatını  hem çevresindekilerin hayatını  hem de ülkesini ve diğer canlıları etkilemektedir . Yani yerine getirmediğimiz sorumluluklarımız sadece bize zarar vermez etrafımızı da olumsuz etkiler .

Sorumluluklarımız çok çeşitlidir . Bir çocuk olarak odamızı temiz tutmak , ödevlerimizi yapmak sorumluluklarımızdan birkaçı olurken bir yetişkin olarak ailemizin geçimini sağlamak , ülkemize faydalı olmak için üretmek gibi sorumluluklarımız da olur . İnsan sorumluluklarını yerine getirmediği zaman çevresi tarafından yadırganır . Çünkü sorumluluklarımız bize ait görevlerdir ve biz yapmadığımız zaman başkaları bu yükü sırtlanmak zorunda kalır . Yani bizim işlerimizi başkaları yapmaya çalışır . Bu yüzden kendi sorumluluklarımızı iyi bilmeli ve vaktinde yerine getirmeye çalışmalıyız .


İnsanın en önemli sorumluluklarından biri de diğer canlılara ve gelecek kuşaklara karşıdır . Kendini ifade edemeyen hayvan , bitki vb. canlıların yaşam alanlarına saygı duyarak hem bu canlılara hem de dünyaya henüz gelmemiş olan bebeklere ve çocuklara karşı sorumluluklarımızı yerine getirmiş oluruz . 

Neden Yalan Söyleriz İle İlgili Kompozisyon

Neden Yalan Söyleriz İle İlgili Kompozisyon

İnsanlar  bazı olaylar karşısında isteyerek ya da istemeyerek de olsa yalan söylemek zorunda kalmaktadırlar.  Neden yalan söylemek zorunda kalırız diye düşündüğümde aklıma gelen şeyler şunlardır:  Bazen  her şeyimizi başkaları ile paylaşmak istemeyiz ve başkalarına herhangi bir açıklama yapmak istemeyiz . Nazardan korkabiliriz , kıskançlıktan korkabiliriz , insanların sahte samimiyetlerinden korkarız .

Bundan dolayı bazı konularda yalan söyleriz . Bazen ise tatlı yalanlarımız olabilir ve bunlarda hayata renk katan yalanlardır . Bunlardan kimseye bir zarar gelmez . Fakat bazen yalan söylenmemesi gereken  durumlar vardır ve bunlar iftira niteliği taşıyorsa , başka bir kimsenin hayatını kötü etkiliyorsa kesinlikle yalana başvurmamalıyız . Çünkü büyük yalanlar başa büyük belalar getirebilir . Bunun için hiçbir zaman  yalan söylenmemelidir . Yani  insanlara zarar veren şeylerde yalanı asla söylemeliyiz . Bazen insanlarını arasını bulmak için , yani küs olanları barıştırmak için yalan söyler ve o senin hakkında şöyle iyi düşünüyor falan diye kişiyi rahatlatırız . Kişilerin birbirlerinden nefret etmemesi için tatlı yalanlar söyleyebiliriz . Bazen okula geç gittiğimizde yalan söyler ve hastayız diye öğretmeni kandırabiliriz. Aslında sabah  kalkmak istemediğimiz için okula geç gitmişizdir ama öğretmene yalan söylemişizdir .


Kısaca  bazen zorunlu olarak bazen de isteğe bağlı olarak yalan söylüyoruz . Ama her ne olursa olsun yalanın büyüğü küçüğü ya da pambesi beyazı olmaz . Hiç bir şart altında yalan söylememek en doğru olandır . 

Cümlede Vurgu İle İlgili Örnek Cümleler

Cümlede Vurgu İle İlgili Örnek Cümleler

Cümlede vurgu 4 şekilde olmaktadır . Bu yazımızda sizlere cümlede vurgu konusunu kısaca anlatırken daha çok örnekler üzerinde yoğunlaşmaya çalışacağız . Cümlede vurgu konusu ile ilgili detaylı anlatım için buraya tıklayabilirsiniz .

1. Fiil Cümlelerinde Vurgu : Fiil cümlelerinde vurgu eğer cümle kurallı bir cümle ya da yüklemi ortada devrik bir cümle ise yüklemden önceki kelimede olur . Cümle devrik cümle ve yüklem başta ise vurgu yüklemde olur . Aşağıdaki örneklerde kırmızı ile yazılan kelimeler yüklem mavi ile yazılan kelimeler ise vurgulu ögedir .
Örnekler :
- Beklediğim kargo yarın geliyor .
- Hepimizi üzüyor bu yaşanan olaylar .
- Ağladı bizi bu perişan halimizle gören adam .
- Sizi almak için yarın otogara ben geleceğim .
- Yarın sizi almak için ben otogara geleceğim .
- Sizi almak için otogara ben yarın geleceğim .
- Aradığımız kitap köşedeki sahafta çıktı .


2. İsim Cümlelerinde Vurgu : İsim cümleleri devrik de olsa kurallı da olsa vurgu daima yüklem üzerindedir . Aşağıdaki cümlelerde kırmızı olarak yazılan kelimeler hem cümlenin yüklemi hem de vurgulu ögesidir .

Örnekler :
- Vitrinde gördüğümüz kazak çok pahalıydı .
- Bize çarpıp kaçan araba beyazdı .
- Olay yerindeki adam alkollüydü .
- Gençmiş o yıllarda .
- Sarıymış saçları mavi gözlü devin .
- Küçük çocuk çok akıllıydı .

3. Koşul ( Şart ) Cümlelerinde Vurgu : Koşul cümlelerinde vurgu şart kipinin üzerinde olur . Aşağıdaki cümlelerde kırmızı ile yazılan kelimeler vurguludur .

Örnekler :
- Ödevlerini bitirirsen arkadaşlarınla oynamana izin veririm .
- Sınav çabuk biterse yanınıza geleceğim .
- Eğer ağlarsa oyuncaklarını çıkarırsın .
- Onu görürsen aradığımı haber et .
- İşini uygun fiyata yapmazsa benim adımı söyle .
- Televizyon çekmezse bu kablonun çıkıp çıkmadığını kontrol et .

4. Soru Cümlelerinde Vurgu : Soru cümlelerinde soru anlamı " kim, kaç , nerede , ne zaman , niçin vb. " kelimeler ile sağlanıyorsa vurgu bu kelimeler üzerindedir . Soru anlamı " mı , mi , mu , mü " soru eki ile sağlanıyorsa vurgu soru ekinden önceki kelimededir . Aşağıdaki cümlelerde kırmızı ile yazılan kelimeler vurguludur .

Örnekler :
- Ahmet'i en son ne zaman gördün ?
- Bu elbisenin ona ait olduğunu nasıl anladın ?
- Senin burada olduğunu ona kim söylemiş ?
- Para sıkıntın vardı da bizi neden aramadın .
- Otobüs buradan dün mü geçmiş ?
- Buraya en son yazın mı geldiniz ?

- Bu elbiseye kaç lira ödedin ? 

Zarflar İle İlgili Örnek Cümleler

Zarflar İle İlgili Örnek Cümleler

Bu yazımızda zarf türleri ile ilgili örnekler üzerinde duracağız . Yazımız örnekler üzerine olduğu için zarflar ile ilgili konu anlatımına girmeyeceğiz . Eğer zarflar ile ilgili konu anlatımı istiyorsanız buradan detaylı konu anlatımına ulaşabilirsiniz .

A. Durum Zarfları İle İlgili Örnekler :
1. Öğretmenimiz insanlara çok güzel bakıyordu .
2. Yanımızdan sinirli bir şekilde , birilerine bağırarak yürüdü .
3. Annemin telefonunun ardından eve koşa koşa gittim .
4. Mahalleden tanıdığım arkadaşım yanımdan ağlayarak geçti .
5. Kar yağışını izlemek için pencereyi yavaşça araladım .

B. Zaman Zarfları İle İlgili Örnekler
1. Gelecek yıl 8. sınıf öğrencisi olacağım .
2. Dün burada az kalsın büyük bir kavga çıkacaktı .
3. İstediğiniz kitapları yarın kütüphaneden alacağım .
4. Ülkemiz üzerinde gelecek hafta yağmur yüklü bulutlar gözüküyor .
5. Matematik sınavımız bugün olacak .

C. Miktar Zarfları İle İlgili Örnekler
1. Burada on dakika kadar dinlenmeliyiz .
2. Yaşanılan olayların ardından çok etkilendi .
3. Masadaki kahvaltılıklardan biraz yedim .
4. Bu durum karşınıda kendini fazla üzme .
5. Az pişmiş eti pek sevmem .

D. Yer-Yön Zarfları İle İlgili Örnekler
1. Babam biraz önce dışarı çıktı .
2. Hava çok soğumadan içeri gir .
3. Gönderdiğim poşetleri ver , hemen geri gel .
4. Arabalar çok yakın geçiyor biraz beri gel .
5. Sana söyleyeceklerim var , aşağı gel .

E. Soru Zarfları İle İlgili Örnekler
1. Baban yurt dışından ne zaman dönecek ?
2.  Bu kadar soruyu nasıl çözdün ?
3. Bu ıssız yerde daha ne kadar bekleyeceğiz ?
4. Onun sana kızgın olduğunu nasıl anladın ?

5. Bu saatte buraya niçin geldin ?

Demiryolu Taşımacılığının Gelişimi İle İlgili Duygu ve Düşüncelerinizi Yazın

Demiryolu Taşımacılığının Gelişimi İle İlgili Duygu ve Düşüncelerinizi Yazın

İnsan ya da yük taşımacılığında kullanılan çok çeşitli yöntemler ve araçlar tarih boyunca olmuştur . At arabaları , faytonlar , trenler , otobüsler , gemiler , uçaklar ve daha başka ulaşım araçları bulunmaktadır . Bu ulaşım araçları içerisinde sanayi devriminden günümüze kadar gelenlerinden biri de trenler yani demiryolu taşımacılığıdır .

En eski trenler kömürle çalışmaktaydı . Bir kömür kazanının içerisinde yanan kömürlerin kaynattığı suların buharından elde edilen güçle tren çalışmaktaydı . Yani buhar gücüyle çalıyordu trenler . Bu çalışma şekli trenlerin yavaş olmasına neden oluyordu . Günümüzde ise hızlı hatta yüksek hızlı trenler kullanılmaya başlandı . Çok uzun mesafeler kısa sürelerde katedilmeye başlandı . İnsanlık trende vaz geçmedi ama onu çok hızlı ve konforlu yapmayı başardı . Eski trenlerde kompartman denilen odalar şeklinde olan trenler günümüzde bir uçağın içerisinden farksız hale geldi . Gerçi ben küçüklüğünü kompartmanlı trenlerde yolculuk yaparak geçirmiş biri olarak o trenlerdeki mutluluğun ve duyguların şimdiki yüksek hızlı trenlerde olmadığı kanaatindeyim .


Teknoloji geliştikçe her araç gerek daha yeni özellikler kazanıyor . Trenler de teknoloji sayesinde geçmişten günümüze sürekli olarak daha güçlü , daha hızlı ve daha konforlu olmaya başladı . 

Dost Acı Söyler Atasözü İle İlgili Kompozisyon

Dost Acı Söyler Atasözü İle İlgili Kompozisyon

Dostluk insan ilişkilerini olumlu yönde geliştiren çok önemli bir  arkadaşlık , kardeşlik bağıdır . Her insanla dost olunmaz , her insan da dost olamaz . Bunun için dostumuz olacak olan insanları iyi seçmeliyiz .  Dostlarımız her zaman bizim yanımızda olan kimselerdir . Onlar sadece mutlu zamanlarımızda değil,  kötü günlerimizde de bizimle birlikte olan ve acımızı , hüznümüzü paylaşan canlarımızdır .

Bazen yaptığımız bir yanlışta dostumuz bizi uyarır ve bir daha böyle yanlışlar yapmamamız gerektiğini söylediğinde   ona güceniriz . Aslında ona gücenmek yerine daha çok sarılmalıyız ve onu daha çok sevmeliyiz . Çünkü o bizi uyarmakta ve  başımıza kötü bir olayın gelmesini istememektedir . Bu yüzden  dostumuzun söylediği acı sözleri ,  öğütleri dikkate almalıyız . Gerçek dost yalancı olmaz , dedikoducu olmaz , açığını aramaya çalışmaz . Gerçek dost senin başına kötü bir olay geldiğinde üzülmez ve her zaman  arkanda durur . Bizi doğru yola getirmek için çaba gösteren kimseler  bizim gerçek dostlarımzıdır . Onun için onlara asla kızmamalıyız , bağırmamalıyız . Bir bildikleri var deyip onların verdiği nasihatleri can kulağı ile dinlemeliyiz .


Bize olan yanlışları , eksiklikleri düzeltmeye çalışmalı ve  bu şekilde yaşamımıza devam etmeliyiz . Dostlarımızın bizi uyarmak için bize söylediği sözlerden dolayı da onlara öfkelenmemeliyiz . Çünkü gerçek dost  acı söyler sözünü de unutmamalıyız .

Birlik Beraberlik ve Toplumsal Dayanışmamızın Artması İçin Neler Yapmalıyız ?

Birlik Beraberlik ve Toplumsal Dayanışmamızın Artması İçin Neler Yapmalıyız ?

Bir milletin , bir ülkenin vatan toprakları içerisinde barış ve huzur içerisinde yaşayabilmesinin en önemli koşulu toplumsal dayanışmamızı sağlayabilmektir . Toplumsal dayanışma sayesinde en derin acılar ve en aşılmaz zorluklar bile kolaylıkla çözüme kavuşur . Toplum olarak siyasi , kültürel vb. farklılıklarımızı ayrışma nedeni olarak görmek yerine bir zengin olarak kabul edip acı , tatlı her olayda dayanışma içerisinde hareket etmeliyiz .

Hacı Bayram-ı Veli'nin dediği gibi " Bir olalım , iri olalım , diri olalım ." Bunu başarabildiğimiz zaman her türlü zorluk ve musibette yeniden ayağa kalkmasını biliriz . Toplumsal dayanışmamızın artması için bu vatanı bir gemi olarak kabul etmeli ve bu gemi battığında hep birlikte yok olacağımızı iyi bilmeliyiz . Bu sebeple her daim kardeşlik bilinci içerisinde birbirine sahip çıkmalıyız . Deprem , sel , çığ , terör vb. her türlü felakette tek yumruk olmalıyız ki hiçbir zorluk bizi yok edemesin . Birlik beraberliğimizi artırabilmek için her birimizin "ben" değil "biz" bilinci ile hareket etmesi ve bu ülkedeki herkesin kendini kocaman bir ailenin ferdi olarak görmesi gerekir .


Mehmet Akif'in dediği gibi " Tefrika (ayrılık) girmeden bir millete düşman giremez/Toplu vurdukça sineler onu top sindiremez" düşüncesi ile birbirimize sımsıkı sarılmalı ve hem dış hem de iç düşmanlarımıza fırsat vermemeliyiz .