Fiilimsi Soru Kalıpları ve Çözüm Yolları

Fiilimsi soruları sınavlarda karşımıza aşağıdaki şekillerde çıkar ve çözüm yolları da şu şekildedir :

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde diğerlerinden farklı türde bir fiilimsi kullanılmıştır ?

Çözüm yolu : Fiilimsiler isim-fiiller , sıfat-fiiller ve zarf-fiiller olmak üzere üç çeşittir . Bu tür sorularda şıkların üçünde aynı türden fiilimsiler kullanılır , birinde ise farklı türde bir fiilimsi kullanılır . Şıklar tek tek incelenerek farklı türde olan fiilimsi bulunur .

Örnek Soru : Aşağıdaki cümlelerin hangisinde farklı türde bir fiilimsi kullanılmıştır ?
A ) Bana bakan adamı tanıyordum .
B ) Çocuğun yüzü tanınmaz hale gelmişti .
C ) Etrafına bakmadan koşuyordu .
D ) Yanımdan koşar adımlarla uzaklaştı .

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilden türemesine rağmen fiil olmayan bir sözcük kullanılmıştır ?

Çözüm Yolu : Fiiller kip ve kişi eki alarak çekimlenebilen kelimelerdir . Fiilimsiler ise fiillerden türemelerine rağmen fiilimsi ekleri alarak isim , sıfat ya da zarf olarak kullanılan kelimelerdir. Dolayısıyla bu tip bir soruyla karşılaştığımızda seçenekler içinde fiilimsi olan kelimeyi bulmalıyız .

Örnek Soru : Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilden türemesine rağmen fiil olarak kullanılmayan bir kelime bulunmaktadır ?
A ) Kapıyı açmak için yerinden kalktı .
B ) Bugün evde büyük bir şenlik yapılacak .
C ) Beni bir türlü anlayamadı .
D ) Kışları burada havalar çok soğuk geçer .

3. Yukarıdaki cümlede yer alan fiilimsinin özdeşi aşağıdaki cümlelerin hangisinde kullanılmıştır ?

Çözüm Yolu : "özdeş" aynı demektir . Bu tip sorularda soru kökünden önce verilen cümle incelenir ve bu cümlede geçen fiilimsinin türü tespit edilir . Daha sonra seçeneklerde bu cümledeki ile aynı olan fiilimsi bulunur .

Örnek Soru :
" Kış gelirken tüm hazırlıklar tamamlandı ."
Yukarıdaki cümlede yer alan fiilimsinin özdeşi aşağıdaki cümlelerin hangisinde kullanılmıştır ?
A ) Başarı çok çalışma ile kazanılır .
B) Dalgın bir biçimde mırıldanarak gidiyordu .
C ) Gereksiz konuşan adam iyi değildir .
D ) Her koşulda haddini bilmek gerekir .

4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde sıfat fiil eki alan kelime farklı bir görevde kullanılmıştır ?  

Çözüm Yolu : Sıfat-fiil eki alan kelimeler ya sıfat görevinde ya da adlaşmış sıfat görevinde kullanılır . Şıklar incelenerek farklı olan seçenek bulunur .
Örnek Soru : Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde sıfat-fiil eki alan kelime farklı bir görevde kullanılmıştır ?
A ) Konuşan çocuğu öğretmen uyardı .
B ) Tanıdık bir yüz karşıma çıktı .
C ) Görünmez kaza bu olsa gerek diyordu .
D) Anlayanlar hemen parmak kaldırdı .

5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf-fiil cümleye zaman/durum anlamı katmıştır ?

Çözüm Yolu : Zarf-fiiller cümleye zaman ya da durum anlamı katar . Eğer durum anlamı soruluyorsa "nasıl" sorusunu sorarız , zaman anlamı soruluyorsa fiile "ne zaman" sorusunu sorarız .

Örnek Soru : Aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf-fiil cümleye zaman anlamı katmıştır ?
A ) Yağmur yağarken içeri girdim .
B ) Yanımdan koşa koşa uzaklaştı .
C ) Hiç dinlenmeden yürüyordu .
D ) Bağırarak beni korkutacağını sandı .

6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tüm fiilimsi türleri bir arada kullanılmıştır ?

Çözüm Yolu : Seçenekler incelenir ve aynı seçenek içerisinde hem isim-fiil hem sıfat fiil hem de zarf-fiil bulunan seçenek tespit edilir ?

Örnek Soru :  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde tüm fiilimsi türleri bir arada kullanılmıştır ?
A ) Tanıdık bir yüz görünce oradan uzaklaşıp kaçmak istedi .
B ) Susayan çiçekleri anlayamayan insanlara kızıyordu .
C ) İnsanları tanıdıkça hayvanları daha çok sevmek istedim .
D ) Yıkılası eller hanemi harap edip beni viran eyledi .

7. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi fiilimsidir ?

Çözüm Yolu : Cümlelerin yüklemi bulunur ve fiilimsi olan seçenek işaretlenir .

Örnek Soru : Aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi fiilimsidir ?
A ) Bu dünyaya yalnız kalmak için gelmedim .
B ) Zamanla her zorluğa alışmayı öğrendim .
C ) İnsanı yücelten şey öğrenmektir .
D ) Yalnızlık Allah'a mahsustur .

8. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi fiilimsi olmaktan çıkıp kalıcı isim olmuştur ?

Çözüm Yolu : İsim-fiiller ve sıfat-fiillerin bazıları fiilimsi olmaktan çıkıp kalıcı isim olabilir . Mesela çakmak , dolmuş , kazma bunlara örnektir .

Örnek Soru : Aşağıdaki cümlelerin hangisinde fiilimsi özelliğini kaybederek kalıcı isim olan bir kelime kullanılmıştır ?
A ) Geçmiş günleri özlemle anıyoruz .
B ) Tanışma bahanesiyle yanıma yaklaştı .
C ) Gezilecek yerler keşfetmeye çalıştık .
D ) Uçurtma yapmayı çok seviyordum .
Cevap Anahtarı
1
C
2
A
3
B
4
D
5
A
6
A
7
C
8
D
9

10

11

12

13

14

15

Fiilimsiler İle İlgili Slayt İndir

Fiilimsiler , fiili kök ya da gevdelerine gelerek onlardan isim , sıfat ya da zarf oluşturan bazı eklere verilen adlardır . Fiilimsiler 

1. İsim - fiiller

2. Sıfat - fiiller

3. Zarf - fiiller 

olmak üzere üçe ayrılır .

Fiilimsiler ile ilgili olarak hazırlamış olduğumuz slaytı indirmek için aşağıdaki " Dosya " indir linkine tıklamanız yeterli 

Fiilimsiler Konu Anlatımı ( Özet )

FİİLİMSİLER

   Fiilden türeyip cümlede isim, sıfat, zarf görevlerinde kullanılan; yan cümlecik kuran kelimelere FİİLİMSİ denir.

  Fiilimsiler:

 1) İsim-fiil
2) Sıfat-fiil
3) Bağ-fiil
olmak üzere üç gruba ayrılır.

 1)İSİM-FİİL

 Fiillerin isim gibi kullanılabilen şekilleridir.Fiillerden,
 -mek, -mak
 -me, -ma
 -iş, -ış, -uş, -üş
ekleri ile türetilirler.

   Adamak kolay, ödemek güçtür.
Ders çalışmaya başladı.
Öğretmenimizin gelişine sevindik.

 2)SIFAT-FİİL

 İsimleri sıfat göreviyle niteleyen ve yan cümlecik kurabilen kelimelerdir. Fakat fiiller gibi çekimlenemezler. Fiillerden,

  -an,-ası,-mez,-ar,-dik,-ecek,-miş
ekleri ile türetilirler.

 Düşünen adam, İşe yarar öğrenci,
İşe yaramaz adam, Gelecek hafta,
Duyulmadık sözler, Geçmiş zaman,
Kırılası eller, Yıkılası eller
3)BAĞ-FİİL

  Fiili zaman ve durum yönüyle niteleyerek genellikle zarf görevinde kullanılan kelimelerdir.Fiillerden,

 -ip, -erek, -e, -meden, -meksizin,  -...r ...mez, -eli, -ince, -dikçe,
-ken, -dığında, -dığından
 ekleri ile türetilirler.

Örnekler:

 Kitabı alıp gitti.
Koşarak dışarı çıktı.
Sevine sevine gitti.
Zil çalmadan dışarı çıkmayın.
Akşama kadar durmaksızın çalıştı.
Olur olmaz yerde konuşmayın.
Sizi görünce sevindim.
Tatil başlayalı okul tenhalaştı.
Orayı gördükçe ruhum kararır.
Kopya çekerken yakalandı.
Zil çaldığında ders bitmişti.
Konuyu bildiğinden soruları çabuk bitirdi.

Kelimeleri Alfabetik Sıraya Dizme İle İlgili Test

1) “karpuz , tavan , deniz , beşik ” 
Yukarıdaki kelimeler alfabetik sıraya göre dizildiğinde  hangisi ilk sırada yer alır?
 
A) karpuz               B) tavan           
C) deniz                 D) beşik
 
2) “sabah, poşet , kemer , çorap ”
Yukarıdaki kelimeler alfabetik sıraya göre dizildiğinde hangisi son sırada yer alır?
 
A) sabah            B) poşet           
C) kemer           D) çorap  
3) “Orman, urgan , erik , iplik ”
Yukarıdaki kelimeler sözlük sırasına göre sıralandığında hangisi ikinci sırada yer alır?
 
A) orman                B) urgan                  
C) erik                    D) iplik
 
4) Aşağıdaki kelimelerden hangisi sözlük sıralamasında diğerlerinden önce yer alır  ?
A) makarna       B) kütük            
C) pırasa           D) tencere
 
5) Aşağıdaki kelimelerden hangisi sözlükte diğerlerinden sonra gelir ? 
A) lale             B) leman               
C) lokum          D) lüle
 
6) Aşağıdaki kelimeleri alfabetik sıralamaya göre dizdiğimizde hangisi sondan ikinci sırada yer alır ?
 
A) Kağan          B) Kamil         
C) Kasım          D) Karan
 
7) Aşağıdaki kelimelerden hangisi sözlükte diğerlerinden önce gelir ?
 
A) tunç        B) tulum        
C) tuval       D) tuzluk
 
8) Aşağıdaki atasözlerinden hangisi atasözleri sözlüğünde diğerlerinden önce yer alır ?
 
A) Bakarsan bağ olur bakmazsan dağ olur .
B) Ne verirsen elinle o gider seninle .
C) El elden üstündür .
D) Sakınan göze çöp batar .
 
9) I. mana  II. metal  III. muayene  IV. mola
Ahmet yukarıdaki kelimeleri alfabetik sıraya göre dizerken bir hata yapmıştır . Hangi kelimelerin yerlerini değiştirirse hatasını düzeltmiş olur ?
 
A) II – III                 B) I – II             
C) II – IV                 D) III – IV
 
10) Aşağıdaki deyimlerden hangisi deyimler sözlüğünde diğerlerinden sonra gelir ? 
A) kulak kabartmak            B) kulağı delik           
C) kulak vermek                 D) kulak asmamak
 
11) Bebek , bela , ……………., bezgin ”
Yukarıdaki kelimelerin alfabetik sıraya göre dizilmesi için noktalı yere aşağıdaki kelimelerden hangisi gelmelidir ?
 
A) bekar             B) beyin          
C) bedava           D) beklemek
 
12) I- tartı II-tarçın III- tarla
Yukarıdaki kelimeler alfabetik sıraya göre sıralandığında sıralama nasıl olur?
 
A) I – II – III               B ) III – I -II                
C) II – III – I               D) I – III – II
Kelimeleri Alfabetik Sıraya Dizme Konu Anlatımı 


Cevap Anahtarı
1
D
2
A
3
D
4
B
5
D
6
D
7
B
8
A
9
D
10
C
11
B
12
C
13

14

15




Örtülü Anlam İle İlgili Slayt

Cümle; Duygu düşünce ve yargıların tam olarak bildirildiği kelimeler topluluğudur . Her cümlenin ilettiği bir mana vardır .

Örtülü Anlam :

- Bir cümlede doğrudan söylenmeyen ancak; o cümleden çıkarılacak diğer anlamlardır.

- Bir cümleden çıkarılabilecek diğer anlamlardır.

Türkçede bazı cümleler doğrudan söylenmeyen ancak; o cümleden çıkarılacak farklı yargıları da içerir.

İşte, bir cümlede doğrudan söylenmeyen ancak, cümlenin anlamından çıkarılacak diğer anlamlara “ örtülü anlam” denir.

* “Babam artık yağlı yiyecekler yemiyor.”

Bu cümle, doğrudan söylenmeyen

“ Babam, önceden yağlı yiyecekler yiyordu.”


anlamını da içerir. Cümlenin taşıdığı doğrudan söylenmeyen bu anlam, örtülü anlamdır.

 Örtülü Anlam İle İlgili Test

Örtülü anlam ile ilgili slaytı indirmek için aşağıdaki " Dosya İndir " linkine tıklayın ... 

Dosya İndir

Çok Yaşamak Elimizde Değil Ama Adımızı Çok Yaşatmak Elimizdedir

Özet : “Çok yaşamak elimizde değil, ama adımızı çok yaşatmak elimizdedir.” sözünü açıklayan bir kompozisyon örneği 

      İnsanın elinde olan şeyler olduğu gibi elinde olmayan yani gücünün yetmeyeceği şeyler de vardır. Mesela ne zaman, nerede doğacağımız, hayatımızı nasıl yaşayacağımız ve ne zaman öleceğimizi bilemeyiz. Yani bazı şeyler bizim irademiz dışında gerçekleşir.

     Bazı konularda seçim yapmamız mümkün olmadığı gibi bazı alanlarda da hayatımıza nasıl yön vereceğimiz bizim elimizdedir. İyiyi, doğruyu seçmek de bizim elimizdedir; yanlış yollara sapmak da bizim elimizdedir.

     İnsan ne kadar zengin olursa olsun parası onu bir dakika önceye götüremeyeceği gibi hayatına fazladan bir dakika satın alabilmesi de mümkün değildir. İnsana sonsuzluk katabilecek tek şey hayattayken bıraktığı güzel eserlerdir . Dünya kuruldu kurulalı milyarlarca insan gelip geçmiştir. Çoğunun adı sanı unutulup gitmiş bazıları ise ebediyen unutulmamak üzere hafızalara kazınmıştır.  Adları yaşayanlar ülkesi için, milleti için insanlık için yılmadan çalışanlar olmuştur. Yani bu insanlar her ne kadar bedenen ölmüş olsalar da fikirleri ve idealleri ile ölümsüzlüğü yakalamışlardır.


      Doğmak bizim seçimimiz olmadığı gibi ölmek de bizim isteğimize bağlı değildir. Böylesi bir dünyada kalıcı bir iz bırakmak  ve gelecek nesillere ulaşabilmek çok çalışmak ve güzel eserler ortaya çıkarmakla mümkün olabilir . Yani önemli olan ne kadar yaşadığımız değil nasıl yaşadığımızdır.  

İsimler İle İlgili Konu Anlatımı

İsimler İle İlgili Konu Anlatımı 

Somut ve ya soyut var olan tüm varlık ve kavramları karşılayan kelimelere isim denilmektedir . İsimlar varlıkların tanınmasını ve diğer varlıklardan ayırt edilmesini sağlar . Örneğin; her tarafı su ile çevrili olan toprak parçasına "ada" adı verilir . İsimler kolay iletişim kurabilmek için vazgeçilmez kelimelerdir . İsimler olmasaydı yukarıdaki örnekte olduğu gibi her varlığı tarif ederek anlatmaya çalışırdık ve bu da çok zor olurdu . İsimler bazı özellikleri dikkate alınarak üç grup altında toplanabilir : 
 1. Varlıklara Verilişlerine Göre İsimler : İsimleri varlıklara verilişlerine göre ikiye ayırabiliriz :

A. Özel İsimler :   Tek bir varlığı aklımıza getiren isimlere özel isim denilmektedir . Kişilere verilen isimler özel isimlere örnektir mesela . Bazılarının aklına " Mehmet " adında yüzlerce , binlerce insan var nasıl özel isim oluyor ? diye bir soru gelebilir . Evet Mehmet ismi yüzlercedir ama söyleyen kişi o an için yalnızca bir kişiyi kastederek söylemektedir . 
 Örnekler : Harun , Antalya , Türkiye , Avrupa , Türkiye Büyük Millet Meclisi
 B. Cins İsimler : Bir türün tamamını karşılayan kelimelere cins isim adı verilmektedir . Mesela Ali , Ayşe kişi isimleridir . Dünya üzerindeki tüm kişileri anlatmak için kullandığımız ortak kelimesi ise "insan" dır . İnsan sözcüğü türün tamamını kapsayan kelime olduğu için cins isimdir . Cins isimlerle ilgili bir örnek olarak da şunu söyleyebiliriz : rengi , şekli , boyutları itibariyle farklı farklı olsa da oturmamıza yarayan araçların genel adı  "sandalye" dir .
 Örnek : Çiçek , araba , kedi , bebek , ev ...

 2. Oluşlarına Göre İsimler : Oluşlarına göre isimleri ikiye ayırırız :
A. Somut İsimler : Beş duyu organımızdan en az biri ile varlığını algılayabildiğimiz varlıkların adlarına somut isim denir . Örneğin; koltuk ismi görme , dokunma duyuları ile algılanabildiği için somuttur . 
 Örnekler:rüzgar , su , defter , telefon ...
 B. Soyut İsimler : Duyu organlarımızın herhangi biri ile algılayamadığımız , varlıklarını başka yollarla ( sezgi ) hissettiğimiz varlık ya da kavramların adına soyut isim denir . Örneğin sevgi kelimesini duyu organları ile algılayamayız ancak bize karşı gösterilen davranışlara bakarak g-hissedebiliriz .
 Örnekler: sevinç , hayal , rüya , korku , hüzün , endişe ...
 3. Sayılarına Göre İsimler : İsimler sayılarına göre üçe ayrılır :
 A. Tekil İsimler : Söylendiği zaman tek bir tane varlığı aklımıza getiren isimlere tekil isim adı verilmektedir . Bu isimler çoğul eki almazlar .
 Örnekler : yastık , saat , kitap , ayna ...
 B. Çoğul İsimler : Sayı olarak birden fazla varlığı anlatan ve -lar/-ler eki alan kelimelere çoğul isim denir . 
 Örnekler : yastıklar , saatler, kitaplar, aynalar ...
 C. Topluluk İsimleri : -lar/ -ler eki almadığı için yapı olarak tekil görünmesine karşın anlam olarak çoğul olan isimlere topluluk isimleri denir . Örneğin; " sürü " kelimesi -lar/-ler eki almadığı için tekil gibi gözükmesine rağmen yüzlerce hayvan biraya gelince sürü oluştuğu için sürü kelimesine topluluk ismi deriz . 
Örnekler : halk , demet , sürü , orman , düzine ... 

Merak İle İlgili Kompozisyon Örneği

İnsanoğlunun en temel duygularından biridir merak. Dünya var olalı beri insanoğlu her şeyi merak ederek bugüne kadar gelmiştir.
Merak duygusunu iki şekilde sınıflandırmak mümkündür. İyi yönde olan merak ve kötü yönde olan merak. Araştırma, öğrenme ve yeni şeyler keşfetmenin yolunu açan merak duygusu medeniyetin bugüne kadar olan gelişim serüveninin temelini oluşturmuştur. William Arthur Ward, "Merak, öğrenme mumunun fitilidir." sözü ile merak duygusunun bilimsel gelişme ve öğrenme açısından önemini göstermektedir.
Merak duygusunun kötü olan şekli ise insanların özel hayatı ile ilgili bilgileri öğrenme isteğidir. Komşunun evinin içinde neler olduğunu merak etme, kişilerin birbirleri ile olan ilişkilerini anlama gayreti faydalı olmayan, hatta zararlı ve tehlikeli merak olarak tanımlanabilir. Yunan mitolojisindeki "Pandora " hikayesinde bu kötü merakın örneğini görmek mümkündür. Pandora kendisine emanet edilen sandığı merakına dayanamayarak açar ve tüm kötülükler dünyaya yayılır. Dinimizdeki Adem ve Havva kıssasında da kötü huylu merakı görürüz. Adem ve Havva kıssasında yasak olan meyveyi merak ederek yeme sonucunda cennet çıkarılma vardır.
Meraklı olmak insanlığın gelişimi için vazgeçilmez bir duygudur. Yeni buluşlar ve icatlar ile hayatımızı kolaylaştırmak hep merak etmek ile başlamıştır. Hayatımız boyunca araştırarak ve anlamaya çalışarak bu duyguyu faydalı bir biçimde kullanmak gerekir. Başkalarının özelini araştırmak ve merak etmek faydasız bir alışkanlık olduğu için bu tarz bir meraktan uzak durmalıyız. 

Yalancının Mumu Yatsıya Kadar Yanar

Özet : "Yalancının Mumu Yatsıya Kadar Yanar " atasözü ile ilgili kompozisyon örneği 
İnsanoğlunun başına gelebilecek en kötü manevi hastalıklar başında " yalan " gelmektedir . İnsanlar bir sıkıntıya düştüklerinde ya da zor durumda kaldıklarında , kusur işlediklerinde kendilerine bir kurtarıcı aramakta, böyle anlarda maalesef yalan da sığınılacak bir liman gibi görülmektedir .
Bazı insanlar yaptığı hatayı hafifletmek için yalana "beyaz" ya da "pembe" gibi kulplar taksalar da işin esasında yalan yalandır ve her yalan da güven duygusuna vurulan ağır bir darbedir . Yalancı çobanın hikayesini bilmeyenimiz yoktur her halde . Aynen yalancı çoban hikayesinde olduğu gibi yalanı alışkanlık haline getiren insanlar zamanla artık kimse inanmamaya başlar ve doğru söyle bile insanlar artık onun sözlerine mesafeli yaklaşır . Yalanı kurtarıcı olarak görenlerin unutmaması gereken bir gerçek vardır ki o da hiçbir yalan ebediyen gizli kalmamaktadır .
Erken olsun ya da geç kalsın her yalan günü geldiğinde açığa çıkmaya mahkumdur . Yalancının mumu yatsıya kadar yanar atasözü atalarımızın tecrübeleri sonucu vardıkları bu gerçeğin veciz bir ifadesidir . Kısa süreli rahatlık getiren yalanların ağrılarımızı bir süreliğine dindiren ilaçlardan hiçbir farkı yoktur . Nasıl ki ilacının etkisi geçince ağrı yeniden başlarsa, yalan da açığa çıkınca geçici rahatlama yerini huzursuzluğa bırakır .
Hayatımızı mutlu ve huzurlu bir biçimde sürdürebilmek için yalanın bir çıkış yolu olmadığının farkına varmalıyız . Çünkü her yalan mutlaka ortaya çıkar ve bizi daha büyük sıkıntılara atar .

Fiilimsiler İle İlgili Konu Anlatımı (2016-2017)

Fiilimsiler konusuna giriş yaparken öncelikle konuya TDK sözlüğünün tanımı ile başlayalım. TDK sözlükte fiilimsi, "Fiilden türetilen, olumsuzu yapılabilen mastar,sıfat-fiil, zarf-fiil vb. türleri bulunan ad,eylemsi" diye tanımlanmaktadır. Fiilimsiler konusunun en önemli bölümü aslında fiilimsi ekleri falan değildir. Fiilimsilerin fiil ve isim soylu sözcüklerden farkı ve bu farkı  kavrayabilmek en önemli kısımdır. Kısaca bu ekleri ve örnekleri verdikten sonra konunun bu boyutunu açıklayacağız. Fiilimsileri üç grupta toplayabiliriz.

1. İsim-Fiiller (Ad-Eylemler) :

Fiil kök ya da gövdelerine gelen -mak/mek, -ma/-me, -ış/-iş ekleri ile yapılır.
 Örnekler :
 1. Sevmek hayata anlam katan bir duygudur.
2. Tüm sıkıntılara katlanmak için bir gülüşün yeter.
3. Bazı insanların çabuk kırılma huyu vardır.
 Uyarı : İsim-fiil eki alan bazı kelimeler zamanla kalıplaşarak fiilimsi özelliklerini yitirerek kalıcı isimler olur. Artık o kelimeleri fiilimsi eki almış olaraktanımlayamayız.
 Örnekler: Kazma, dondurma, çakmak, danışma, gözleme, dolma…
 2. Sıfat- Filler (Ortaçlar) :
Fiil kök yada gövdelerine gelen -an/-en, -ası/-esi, -mez/-maz, -ar/-er, -dik/-dık, -ecek/-acak, -miş/-mış ekleri ile yapılır.
 Örnekler :
 1.  Yolun ortasında duran adam trafiği felç etti.
2. Yıkılası gurbet eller viran etti hanemi.
3. Olanlara görünmez kaza dedi.
 Yukarıdaki örneklere dikkat edecek olursak duran, yıkılası ve görünmez kelimeleri önlerine geldiği kelimeleri niteleyen sıfatlar olmuştur. Bu kelimelerin kökü fiil olmasına rağmen aldıkları ekler onları sıfat yapmıştır.
 Uyarı : -acak/ecek, -maz/-mez, -ar/-er, -mış/-miş ekleri hem zaman eki hem de fiilimsi olarak kullanılabilir. Bu ekleri karıştırmamak için şahıslara göre çekiminin yapılıp yapılamamasına bakmak en kolay yoldur. Örnek olarak iki cümle verelim:
 1. Bakacak yüzü kalmamıştı. ( bu cümlede bakacak kelimesi "nasıl yüz?" sorusuna cevap verdiği için sıfattır. Ayrıca ben, sen, o…. diye çekimini yapamayız. )
2. Eşyalara bugün bakacağım. ( bu cümledeki bakacağım kelimesi zaman bildirir ve bakacağım, bakacaksın, bakacaksın… şeklinde çekimlenebilir. )
 3. Zarf-Fiiller ( Ulaç, Bağ-fiil)
 Fiillere gelen -ip, -madan, -arak, -ken, -ince, -meksizin, -a….-a, -alı, -r……-mez, -dıkça, -dığında ekleri getirilerek yapılır.
 Örnekler :
1. Arkadaşımın halini görünce çok üzüldüm. ( -ne zaman üzüldüm? -görünce (zarf tümleci))
2. Her zaman düşünerek konuşurdu.
3. Konuşurken aniden sustu.